Co w obszarze infrastruktury planuje Litwa

Jakub Madrjas, rynekinfrastruktury.pl: Czy może Pan wymienić trzy Pana najważniejsze cele, jeśli chodzi o rozwój infrastruktury Litwy?

Marius Skuodis, minister komunikacji Republiki Litewskiej: Biorąc pod uwagę rozmiar i istotność, Rail Baltica jest bez wątpienia najważniejszym projektem infrastrukturalnym w całym regionie Krajów Bałtyckich. Będzie to normalnotorowa oś kolejowa łącząca północ i południe a także korytarz ekonomiczny, który połączy te kraje z Polską i dalej – z całą europejską siecią kolejową.

Drugi, ale równie ważny projekt to przebudowa Via Baltica w autostradę. Szczególną uwagę przywiązujemy do 40-kilometrowego odcinka pomiędzy Mariampolem a granicą z polsko-litewską; to odcinek, na którym litewski ruch jest najbardziej intensywny. Bardzo ważne jest również uruchomienie sieci komórkowej 5G w pobliżu Via Baltica, aby umożliwić w przyszłości ruch pojazdów autonomicznych i rozwinąć możliwości dla przewoźników towarów.

Wśród priorytetów jest również elektroniczny system poboru opłat drogowych. To ważne, żeby opłaty za dostęp do drogi były proporcjonalne i sprawiedliwe społecznie, jak również zachęcały do użytkowania bardziej ekologicznych pojazdów.

Czy zamierzacie kontynuować inwestycje w terminale intermodalne?

Przenoszenie ruchu na kolej powinno być w najbliższej przyszłości koniecznością, a nie tylko opcją. Koleje mają ogromną wagę ekonomiczną i są kluczem do osiągnięcia celów zapisanych w Zielonym Ładzie.

Widzimy duży potencjał w transporcie intermodalnym. Dość powiedzieć, że przez polsko-litewską granicę przejeżdża codziennie 5 tysięcy ciężarówek. W 2020 roku litewskie i polskie koleje przeprowadziły wspólne testowe przewozy z Niemiec na Litwę i z powrotem – łącznie 14 pociągów z naczepami. W 2021 roku litewskie i polskie koleje planują założyć nowe, wspólne przedsięwzięcie kolejowe dla regularnych przewozów kombinowanych przez granicę – na zasadach komercyjnych. Celem rozwoju tej usługi jest transport 300 naczep koleją dziennie; dzięki temu liczba ciężarówek na drogach zmniejszy się o 6%. Umożliwi to emisję 100 tysięcy ton CO2 mniej w skali roku.

Aby wesprzeć transport intermodalny, zatwierdzone zostały inwestycje rozszerzające możliwości obsługi naczep w głównych terminalach w Kownie i Wilnie.

Jak Pan ocenia jakość infrastruktury połączeń transportowych pomiędzy krajami?

Wierzymy że wszystkie połączenia z Polską, czy to kolejowe czy lotnicze, są strategicznie istotne. Zapewniają Litwie łączność poprzez Polskę z całą Europą. Bez wątpienia, połączenia drogowe pomiędzy krajami istotnie zależą od Via Baltica. Najbliższe plany obejmują przebudowę odcinka drogi pomiędzy Marijampolem a granicą do czteropasmowej autostrady. Prace przygotowawcze są w toku. Przebudowa jest planowana na lata 2022-2025.

Lwia część naszych działań jest zaplanowana na kolei. Jak wspomniałem, pierwszy odcinek linii Rail Baltica od granicy do terminalu w Kownie po torze o rozstawie 1435 mm już funkcjonuje. Do 2026 roku zostanie zmodernizowany tak, by umożliwić przejazd pociągów pasażerskich z prędkością 249 km/h. Procedury pozyskania gruntów na odcinku od Kowna do granicy litewsko-łotewskiej zostały zakończone i rozpoczęły się przetargi. Oznacza to, że Litwa jest w pełni gotowa do budowy magistrali od Kowna do granicy z Łotwą.

Jak ocenia Pan współpracę polsko-litewską w dziedzinie transportu?

Litwa i Polska wdrażają wspólnie projekty o międzynarodowym znaczeniu, takie jak Rail Baltica, Via Baltica i inicjatywa Bałtyckiego Funkcjonalnego Bloku Przestrzeni Powietrznej. Litwa wspiera dążenia Polski i pozostałych krajów w kierunku wpisania Via Carpatia do sieci transportowej TEN-T.

Jednym z głównych rezultatów jest połączenie w ubiegłym roku terminalu intermodalnego w Kownie z linią Rail Baltica. W 2021 roku będziemy gotowi do świadczenia usług dla przewoźników towarowych. Mamy nadzieję, że partnerstwo przewoźników towarowych LTG Cargo i PKP Cargo otworzy nowe możliwości dla biznesu zarówno po Polskiej, jak i Litewskiej stronie.

Przed pandemią COVID-19 mieliśmy dobre połączenia lotnicze z Polską. Mamy szczerą nadzieję, że zostaną one odbudowane. Dobrze oceniamy też współpracę z LOT w zakresie połączeń Wilno - Londyn.

Cała rozmowa ukaże się w najbliższym numerze miesięcznika “Rynek Kolejowy”. Zapraszamy do prenumeraty!