Kondycja branży transportowej w Polsce – „co cię nie zabije, to…”?

O komentarz o obecnej sytuacji w branży poprosiliśmy Prezesa ZMPD, Jana Buczka oraz dyrektora ds. logistyki kontraktowej w Rohlig Suus Logistics, Artura Malarskiego.

– Europejska gospodarka ewidentnie zwalnia i my jako branża międzynarodowego transportu drogowego odczuliśmy to jako jedni z pierwszych. Dziś, ze względu na szybko zmieniającą się gospodarczą rzeczywistość, warunki umów długoterminowych trzeba zmieniać niemal z tygodnia na tydzień. Inaczej się nie da. Z kolei wystawiający oferty na giełdach transportowych wykorzystują fakt, że przewoźnicy zawsze gdzieś muszą zjechać. Wiedzą, że przewoźnik weźmie każde lub prawie każde zlecenie. Warto też pamiętać o nieuczciwych firmach, które nie płacą za wykonaną usługę i to mimo że jako branża mamy chyba najdłuższe terminy płatności, sięgające nawet 120 dni – mówi Jan Buczek, Prezes ZMPD. – Transport drogowy nie upadnie, każde wyprodukowane dobro musi być przecież dostarczone od nadawcy do odbiory.

Dlatego można postawić tezę, że niezależnie od sytuacji gospodarczej przewozy drogowe zawsze będą się odbywać, pytanie – jakim kosztem i kto dostanie rykoszetem.

Zdaniem Prezesa ZMPD, najbardziej zagrożone są mniejsze firmy, nie posiadające odpowiedniego zaplecza finansowego, które mogą nie poradzić sobie w pogarszającym się otoczeniu makroekonomicznym, choćby z racji wyższych opłat stałych – za paliwo, gaz, prąd. 
– Firma transportowa to przecież nie tylko ciężarówki, lecz niezbędna do prowadzenia biznesu kosztowna infrastruktura, nie mówiąc już o samych pracownikach. Firma, która nie ma zapewnionego zaplecza finansowego, pieniędzy na czarną godzinę, niestety nie da sobie rady. Małe, rodzinne firmy znikają i będą znikać z rynku także z tej prostej przyczyny, że ich właściciele nie zawsze mają komu je przekazać. „Maluchy” zostaną wchłonięte przez większe przedsiębiorstwa – twierdzi Prezes Buczek.

Należy jednak pamiętać, że transport drogowy jest alternatywą dla zablokowanych przez Rosjan na Morzu Czarnym dróg morskich. Nie można też zapominać o panujących w całej Europie ekstremalnych temperaturach powodujących m.in. wysychanie rzek, a co za tym idzie co najmniej ograniczenie możliwości transportowania nimi towarów. 

– Doskonałym przykładem jest znikający w oczach Ren. Niemcy bardzo obawiają się kryzysu związanego z drastycznym ograniczeniem transportu rzecznego. Dlatego nawet na chwilę i pod żadnym pretekstem nie wolno zapominać o realizacji projektów dekarbonizacyjnych. Jesteśmy to winni następnym pokoleniom – kwituje Jan Buczek.

ZMPD pilnie obserwuje również sytuację związaną z realizowaniem przewozów do Wielkiej Brytanii po brexicie.

– ZMPD jest usługodawcą w systemie T1/T2. Zarówno jeżdżący do Wielkiej Brytanii członkowie ZMPD jak i firmy zewnętrzne, będące klientami naszej organizacji, nie wskazują obecnie na jakiekolwiek problemy w takich przewozach. Bez problemów realizowane są wszystkie wymogi celne związane z przekraczaniem granicy (procedura tranzytu celnego) oraz formalności graniczne (systemy portowe). Przewozy realizowane są na bieżąco i bezproblemowo – mówi Jan Buczek.

Z kolei ekspert Rohlig Suus Logistics zauważa, że coraz częściej klienci poszukują alternatywnych rozwiązań dla transportu z Azji i dywersyfikują swoich dostawców bądź korzystają z magazynów buforowych w obawie o zagrożenie ciągłości w łańcuchach dostaw.

– Jak wskazują wyniki badania przeprowadzonego w ramach naszej usługi doradczej SUUS Advisory, aż 65% menedżerów i specjalistów odpowiedzialnych za logistykę w dużych i średnich przedsiębiorstwach przyznało, że obecna sytuacja w łańcuchach dostaw zagraża ciągłości tych podmiotów. Konieczne stały się zatem rozwiązania awaryjne, pozwalające na elastyczne zarządzanie stanami magazynowymi, a taką możliwość dają m.in. magazyny buforowe połączone z agencją celną. Dzięki temu klienci mogą pobierać towar i ponosić za niego koszty w momencie, kiedy go potrzebują – wyjaśnia Artur Malarski, dyrektor ds. logistyki kontraktowej w Rohlig Suus Logistics. 

Malarski prognozuje, iż w najbliższych miesiącach zapotrzebowanie na powierzchnie magazynowe będzie rosło, a ich dostępność będzie malała, ponieważ klienci ze względu na niepewną sytuację geopolityczną i dotyczącą łańcuchów dostaw, decydują się na coraz dłuższy czas przechowywania produktów w magazynach, co znacznie zmniejsza ich rotację.

Ekspert dostrzegamy również malejącą dynamikę wzrostu nowych powierzchni magazynowych, co wynika przede wszystkim z rosnących kosztów budowy.

– Ze względu na obecną sytuację ekonomiczną wykonawcy liczą na waloryzację kosztów kontraktów, co znacznie ogranicza inwestycje w nowe hale do składowania towarów. To w rezultacie wpływa na ceny czynszów. Pod koniec 2021 r. czynsze bazowe sięgały 3,5 EUR za m kw., obecnie jest to 4,2 EUR za m kw. Z uwagą obserwujemy zmiany rynkowe oraz gospodarcze, ponieważ pod wpływem spowolnienia gospodarczego trendy te mogą ulec diametralnej zmianie – mówi Artur Malarski.