Morawiecki powoła agencję wsparcia eksportu. Z dużym budżetem

Powołanie Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji, likwidacja nieefektywnego systemu Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji oraz zastąpienie go nową siecią zagranicznych placówek handlowych – to kluczowe założenia nowego systemu wspierania eksportu i inwestycji zagranicznych polskich firm. Kolejny etap wdrażania Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju przedstawili wicepremier, minister rozwoju Mateusz Morawiecki, wiceminister Radosław Domagalski oraz prezes PFR Paweł Borys podczas XXVI Forum Ekonomicznego w Krynicy.

Morawiecki mówił o tym, że polskie firmy mają często zbyt dużą skalę działalności, by ograniczyć się do krajowego rynku, ale za małą, by liczyć się na świecie. – Nasz model wsparcia eksportu to zupełnie nowa jakość. Firmy mogą liczyć na profesjonalną pomoc – obiecywał wicepremier. 

– Niezbędna jest koordynacja i integracja zarządzania systemem wsparcia przedsiębiorców z poziomu centralnej instytucji. Dlatego tworzymy Polską Agencję Handlu i Inwestycji, która od stycznia 2017 r. rozpocznie swoją działalność. Powstanie na bazie Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych i wejdzie w skład Polskiego Funduszu Rozwoju" – powiedział Mateusz Morawiecki. 

Założenia nowego systemu

– Jako jeden z kluczowych elementów nowego systemu, będzie odpowiedzialna za rozwój skali eksportu polskich firm i zwiększanie ich aktywności inwestycyjnej za granicą. Liczę na to, że nowy system wsparcia pomoże stworzyć eksportowe marki premium – podkreślił minister rozwoju.

Jak informuje Ministerstwo Rozwoju, Polska Agencja Handlu i Inwestycji (PAHiI) połączy już istniejące zasoby i możliwości proeksportowe, proinwestycyjne i promocyjne. Zintegruje też działania dyplomacji ekonomicznej. Będzie odpowiedzialna za kreowanie strategii wsparcia eksportu i inwestycji zagranicznych. Ma także realizować politykę promocji polskiej gospodarki. Agencja będzie odpowiedzialna za rozwój usług doradczych dla polskich eksporterów i inwestorów. Jako koordynator instrumentów operacyjnych:

• będzie organizować zagraniczne misje gospodarcze i targi,
• stworzy programy wsparcia dedykowane poszczególnym rynkom lub branżom,
• zaoferuje przedsiębiorcom strategie wejścia firm na zagraniczne rynki;
• umożliwi im pozyskanie wiedzy o kulturze biznesowej danego rynku, wspólnie z klientem dokona niezbędnego rozeznania przepisów i barier regulacyjnych; dokonana weryfikacji kontrahentów zagranicznych.

W ten sposób ma ograniczyć koszty związane z wejściem na rynek zagraniczny, a często wynikające z braku wiedzy o zasadach działania handlu i dystrybucji w danym kraju czy regionie gospodarczym. Istotnym komponentem działalności Agencji ma być także zarządzanie instrumentami finansowymi przeznaczonymi na działania proeksportowe i inwestycyjne przedsiębiorców. Ma to zapewnić nowe możliwości finansowania eksportu dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz dużych kontraktów eksportowych.

– To będzie zupełnie nowy i unikalny model, oparty na ambitnych zmianach instytucjonalnych oraz nowoczesnym finansowaniu i doradztwie. Będzie dostosowany do poziomu umiędzynarodowienia firm, potencjału administracji publicznej oraz możliwości budżetowych. Przedsiębiorcy zyskają profesjonalne i kompleksowe wsparcie, porównywalne do tego, które oferują państwa wysokorozwinięte – podkreślił wiceminister Radosław Domagalski. 

Duży budżet i nowy rodzaj placówek

Jak podkreśla MR, budżet Agencji wyniesie ok. 100 mln zł w 2017 r. Tymczasem obecny budżet PAIiIZ to zaledwie 12 mln zł.

Zagranicznymi przedstawicielstwami handlowymi Polskiej Agencji Handlu i Inwestycji będą tzw. Trade Office. Zostaną powołane (docelowo w liczbie 69) w miejsce likwidowanych Wydziałów Promocji Handlu i Inwestycji (aktualnie 49), które obecnie funkcjonują przy ambasadach RP. Jak poinformował min. Domagalski, pierwsze zostaną otwarte w Teheranie,San Francisco ,Nairobi, Ho Chi Minh i Singapurze.

Nowa sieć zagranicznych placówek handlowych ma według zapewnić być „uszyta na miarę" potrzeb przedsiębiorstw i dostosowana do kierunków rozwoju gospodarki światowej. Dlatego zwiększy się obecność instytucjonalna na perspektywicznych rynkach pozaeuropejskich. Działalność tych placówek przyczyni się do optymalizacji kosztów i minimalizacji ryzyka, związanych z wchodzeniem na rynki zagraniczne.

Rozpoczęto już procedurę powoływania zagranicznej placówki handlowej w formule Trade Office w Terehanie (Iran). Nowe przedstawicielstwa powstaną m.in. także w San Francisco (USA), Nairobi (Kenia), Ho Chi Minh (Wietnam) oraz Singapurze.

Zagraniczne placówki handlowe będą mogły prowadzić działalność handlową np. na rzecz spółek Skarbu Państwa na zagranicznych rynkach. W tym celu wprowadzony zostanie system usług płatnych (badania rynku, strategie eksportu i zagranicznych inwestycji) wspomaganych instrumentami finansowymi. Świadczenia podniosą poziom profesjonalizacji instytucji i zapewnią wysoką jakość oferty. Przedsiębiorcy będą mogli wykorzystywać Trade Office do celów handlowych, np. jako wirtualne biuro.

Elastyczne finansowanie, większe ryzyko w ubezpieczeniach

Nowy system zakłada zwiększenie dostępności środków na finansowanie eksportu i inwestycji dla przedsiębiorców. Polski Fundusz Rozwoju będzie zarządzać instrumentami finansowymi przeznaczonymi na działania proeksportowe i inwestycyjne przedsiębiorców. Chodzi zarówno o instrumenty dłużne, jak i kapitałowe. "Stawiamy przede wszystkim na rozwój usług finansowych dla małych i średnich przedsiębiorstw. Na wsparcie mogą też liczyć duże kontrakty eksportowe" - inforume MR. Zintegrowana oferta Grupy PFR, w zakresie pakietów finansowania eksportu, wyniesie łącznie nawet 60 mld zł.

Dodatkowo system ubezpieczeń inwestycji proeksportowych ma działać w bardziej elastycznym modelu ryzyka. Reforma zakłada też wzmocnienie kapitałowe Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE) przez PFR na poziomie ok. 200 mln zł. Obecnie jej udział w rynku komercyjnych ubezpieczeń eksportowych to zaledwie 8 proc. - Planujemy unowocześnić i wzmocnić kapitałowo KUKE, zwiększyć finansowanie eksportu w BGK oraz łączyć produkty finansowe i doradcze Polskiej Agencji Handlu Inwestycji – powiedział Paweł Borys, prezes Polskiego Funduszu Rozwoju.

Powstać ma też zintegrowany system informatyczny zapewniający dostęp do zasobów, którymi dysponuje administracja publiczna, na bieżąco zasilany informacjami o przetargach w różnych krajach, wiedzą o barierach wejścia na rynek, certyfikatach i kulturze biznesowej.

Z prezentacją ministerstwa można zapoznać się tutaj.