Polsko-białoruska współpraca dla realizacji Via Carpatia

W czasie spotkania obaj ministrowie podpisali memorandum o zacieśnieniu współpracy w zakresie transportu kolejowego, drogowego i lotniczego między Polską a Białorusią.

Dokument zakłada zintensyfikowanie współpracy w zakresie wymiany informacji o planach modernizacji i budowy infrastruktury w obszarze transportu drogowego, kolejowego i lotniczego. Jego elementem jest również identyfikacja projektów, które przyczyniają się do usprawnienia połączeń transportowych między Polską a Białorusią. Dokument zobowiązuje strony do wypracowania mechanizmów współpracy w ramach realizacji Via Carpatia.

Szlak Via Carpatia ma przebiegać od Kłajpedy na Litwie, przez Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię, Bułgarię aż do Salonik w Grecji. W Rumunii szlak odgałęzia się w kierunku Sofii oraz w stronę portu Morskiego w Konstancy. Na terenie Polski droga będzie liczyć 683 km i pobiegnie w ciągu S19, S8 oraz S61. Poprzez teren naszego kraju połączy one granicę z Litwą w Budzisku przez Suwałki, Białystok, Lublin, Rzeszów, Barwinek do granicy ze Słowacji. Przewiduje się także budowę odgałęzień trasy w kierunku Ukrainy i Białorusi oraz portów bałtyckich w Trójmieście.

Część odcinków S19 i S61, należąca do Via Carpatia już powstała. Kolejne inwestycje są w realizacji i mają zapewnione finansowanie. Fragment S61 Budzisko – Suwałki (wspólny przebieg z Via Baltica) ma zapewnione środki na realizację w ramach CEF. Z PO Infrastruktura i Środowisko będzie sfinansowany odcinek S19 Lublin – Rzeszów (w realizacji w kilku pododcinkach). Odcinek S19 od Rzeszowa do Babicy ma z kolei zapewnione finansowanie w ramach POIiŚ, nie ma natomiast zagwarantowanych środków w ramach Programu Budowy Dróg Krajowych. Na pozostałe potrzebne jest znalezienie funduszy, stąd ważne jest zaliczenie całej trasy Via Carpatia do sieci TEN-T.

Sygnatariusze Deklaracji Łańcuckiej postulują umieszczenie wszystkich odcinków Via Carpatia w sieci bazowej TEN-T. Cały szlak Via Carpatia, dzięki wspólnym wysiłkom został wpisany do wąskiej listy połączeń priorytetowych zaproponowanej Komisji Europejskiej przez Ministerstwo Infrastruktury w ramach rewizji polityki Transeuropejskiej Sieci Transportowej TEN-T.

Kiedy cały projekt zostanie zrealizowany, Via Carpatia będzie stanowiła alternatywny szlak transportowy, prowadzący wzdłuż wschodniej granicy UE z Europy Środkowej do Azji. Droga ma się krzyżować z korytarzami prowadzącymi z Europy Zachodniej do Rosji, natomiast przez porty Morza Czarnego Via Carpatia łączyłaby się ze szlakiem TRACECA (Europa – Kaukaz – Azja).