Łukasz Malinowski
Operatorzy systemów przesyłowych Czech, Polski, Słowacji i Węgier przygotowali wspólnie raport analizujący zjawisko przepływów nieplanowych w systemach elektroenergetycznych Europy Środkowo-Wschodniej. Przeprowadzona analiza udowadnia, że handlowa wymiana transgraniczna pomiędzy Niemcami i Austrią, realizowana w ramach wspólnego obszaru rynkowego DE-AT, powoduje znaczące rzeczywiste przepływy mocy przez sąsiednie systemy elektroenergetyczne.
Z raportu wynika, że zmiana obecnych zasad rynkowych w zakresie organizacji handlowej wymiany transgranicznej w regionie CEE jest konieczna, w szczególności w zakresie rozdzielenia wspólnego obszaru rynkowego Niemcy-Austria i wprowadzenia obowiązku koordynacji alokacji zdolności przesyłowych na tej granicy.
Wyniki tych analiz wskazują na bardzo silny związek pomiędzy transgraniczną wymianą handlową pomiędzy Niemcami i Austrią a skalą przepływów nieplanowych w regionie CEE. Przy niskich poziomach wymiany handlowej Niemcy-Austria, przepływy nieplanowe w krajach sąsiednich są ograniczone i można je przyjąć za akceptowalne. Jednakże, wraz ze wzrostem poziomu wymiany handlowej DE-AT, kraje sąsiednie, a przede wszystkim Polska i Czechy, muszą borykać się ze znaczącymi przepływami nieplanowymi, zagrażającymi bezpieczeństwu pracy systemu przesyłowego. Przeprowadzone analizy wskazują, że nawet do około 50% wymiany handlowej na granicy DE-AT jest w rzeczywistości realizowane z wykorzystaniem sąsiednich sieci przesyłowych, zmuszając operatorów do ograniczania zdolności przesyłowych i stosowania nadzwyczajnych środków zaradczych w celu zapewnienia bezpiecznej pracy systemu przesyłowego.
Przyszłe zasady organizacji wymiany transgranicznej powinn, według operatorów, gwarantować, że skutki przepływów nieplanowych, odczuwane obecnie głównie przez Czechy, Polskę, Słowację i Węgry, będą ponoszone przez te kraje, które w największym stopniu są odpowiedzialne za ich powstawanie – wskazują autorzy raportu.
ČEPS, MAVIR, PSE i SEPS rozwiązanie widzą we właściwie zaimplementowanej metodyce Flow-Based Allocation (FBA). Wymaga to jednak zmiany obecnej definicji obszarów rynkowych lub zastosowania takiej modyfikacji mechanizmu FBA, która pozwoliłaby na ograniczenie negatywnych skutków niewłaściwej definicji obszarów rynkowych.
Ostatnie opracowanie jest kontynuacją wspólnych prac operatorów systemów przesyłowych z Czech, Polski, Słowacji i Węgier na rzecz ograniczenie przepływów nieplanowych. W porównaniu pierwszego studium z marca 2012 „Position of ČEPS, MAVIR, PSE Operator and SEPS regarding the issue of Bidding Zones Definition”, które przedstawiało rekomendację kroków niezbędnych do podjęcia w celu ograniczenia przepływów nieplanowych, aktualny raport dostarcza informacji dotyczących skali wpływu transgranicznych transakcji handlowych Niemcy-Austria na przepływy nieplanowe. Wszystkie wykonane analizy statystyczne oraz rozpływowo-prądowe bazują na rzeczywistych danych.