Kreda wydobywana w kopalni w Chełmie to główny surowiec do produkcji klinkieru czy cementu. – Geologicznie jest to młody materiał, ale o stabilnym składzie chemicznym, charakteryzującym się ponad 90-procentową zawartością czystego węglanu wapnia – mówi dr Henryk Radelczuk, menadżer Działu Jakości w Cementowni Chełm.
Kreda z kopalni w Chełmie ma też jedną wadę – charakteryzuje się dużą wilgotnością – średnia roczna to około 22,5%, natomiast w okresie zimowym, gdy pojawiają się opady, wilgotność wzrasta nawet do 26%, co może stwarzać problemy przy jej eksploatacji.
Po pierwsze, kreda
Dużą zaletą chełmskiej kredy jest jej miękkość, która umożliwia wydobycie za pomocą koparki. – Takich kopalni jest na świecie niewiele, w większości zakładów materiał jest odstrzeliwany ładunkami wybuchowymi, a następnie jest ładowany na wagony i samochody. U nas materiał jest kopany zwykłą koparką i od razu trafia do produkcji – tłumaczy Henryk Radelczuk.
Po drugie, klinkier
Pierwszym etapem powstania cementu jest produkcja klinkieru. Prosto mówiąc, ma on postać grudek, począwszy od frakcji pylisto-piaskowej do grudek o średnicy kilku centymetrów. Zestaw surowcowy do produkcji klinkieru składa się z 85-88% kredy, około 6-7% gliny, kolejne są dodatki korygujące udział krzemionki, żelaza, glinu. Następne 2-3% stanowią popioły lotne, a 3-4% pyły żelazonośne, będące odpadem z hut. – To wszystko po zmieleniu ma postać mąki piecowej, przypomina mąkę zbożową, ale o ciemnym kolorze. Dopiero taka mieszanka trafia na instalację i wytwarzany jest klinkier – tłumaczy menadżer Działu Jakości w Cementowni Chełm.
Kopalnia posiada kruszarki pierwszego stopnia, po przejściu przez które materiał ma średnicę ziarna nie większą niż 20-25 cm, następnie trafia on do łamacza drugiego stopnia, w którym średnica ziarna zmniejsza się do maksymalnie 100 mm, a potem kierowany jest na składy homogenizujące. Następnie zestaw surowcowy (kreda, glina, popiół i dodatek żelazo nośny) trafia do suszarko-kruszarki.
– Urządzenie to ma postać wirnika z przymocowanymi tzw. młotkami w postaci prętów metalowych, które pod wpływem obrotów i temperatury suszą i mielą materiał do postaci mąki surowcowej. Następnie trafia ona do separatora, gdzie drobny materiał trafia do instalacji wymienników ciepła – układ cyklonów i kalcynatora, a gruby z powrotem do suszarko-kruszarki do dokładniejszego domielenia – wyjaśnia Henryk Radelczuk.
Do produkcji klinkieru potrzebne są ogromne ilości energii cieplnej, tak aby wytworzyć około 1450 °C. Głównym źródłem ciepła w Cementowni Chełm są paliwa alternatywne, których udział w jednostkowym cieple obecnie przekracza 84%, resztę niespełna 16% stanowi tradycyjny pył z węgla kamiennego. Wydajność pieca to 5 tys. ton klinkieru na dobę.
Po trzecie, cement
Klinkier to niezbędny i główny składnik cementu. Oprócz klinkieru, każdy cement musi zawierać regulator czasu wiązania, którym w naszym przypadku jest tzw. reagips – produkt uboczny z odsiarczania spalin. W najprostszym przypadku, dopiero po zmieleniu i zmieszaniu tych składników powstaje cement. Cementy w zależności od rodzaju, mogą zawierać inne składniki takie jak: popiół lotny, żużel, kamień wapienny czy inne składniki dopuszczone normą PN - EN 197-1.
Podanie adresu e-mail oraz wciśnięcie ‘OK’ jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na:
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa na podany adres e-mail newsletterów zawierających informacje branżowe, marketingowe oraz handlowe.
przesyłanie przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Pl. Bankowy 2, 00-095 Warszawa (dalej: TOR), na podany adres e-mail informacji handlowych pochodzących od innych niż TOR podmiotów.
Podanie adresu email oraz wyrażenie zgody jest całkowicie dobrowolne. Podającemu przysługuje prawo do wglądu w swoje dane osobowe przetwarzane przez Zespół Doradców Gospodarczych TOR sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie, adres: Sielecka 35, 00-738 Warszawa oraz ich poprawiania.