Komisja Europejska akceptuje zmieniony KPO. Najwięcej zyska energetyka

Komisja dała zielone światło zmianom w Krajowym Planie Odbudowy. Polski rząd skorzystał z możliwości dodania do KPO funduszy z RePower EU i z końcem sierpnia przedstawił w Brukseli zmieniony plan. W ten sposób budżet KPO zwiększył się o 25,3 mld euro, w całości przeznaczone na zielone inwestycje, głównie w energetyce.

Teraz, kiedy Komisja zatwierdziła zmiany w polskim KPO, cztery tygodnie na akceptację ma Rada Europejska. Jeśli poprze wniosek Komisji, to kolejnym krokiem będzie podpisanie umowy finansowo-pożyczkowej z polskim rządem. Musi się to stać do końca tego roku, aby możliwa była wypłata zaliczki ok. 5,1 mld euro, w ramach prefinansowania 20 proc. budżetu RePower EU. Połowa z tej kwoty może zostać wypłacona wkrótce po podpisaniu umowy, druga połowa – w ciągu roku.

Zaliczka to tylko niewielka część funduszy całego KPO, którego budżet wynosi prawie 60 mld euro. Nadal zamrożone pozostanie prawie 55 mld euro, ponieważ aby uruchomić płatności Polska musi spełnić tzw. kamienie milowe, z których trzy są nadrzędne: dwa dotyczą reformy sądownictwa, jeden – zastosowania narzędzia informatycznego Arachne, wspierającego państwa członkowskie w zwalczaniu nadużyć finansowych. Do tej pory Polska tego nie zrealizowała.

Sama wypłata zaliczek nie zależy natomiast od spełnienia jakichkolwiek kamieni milowych przez Polskę – poinformowało w komunikacie Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Nie trzeba spełnić żadnych warunków, ale polski rząd musi zmieścić się w wyznaczonym czasie podpisania umowy finansowo-pożyczkowej do końca 2023 r. Dotrzymanie terminu jest bardzo ważne, bo – przypomnijmy – w 2021 r. Polska się spóźniła z pierwotnym KPO, co uniemożliwiło wypłatę miliardów euro jako zaliczki z Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększenia Odporności (RRF).

Offshore, magazyny energii, sieci, transformacja energetyczna

Podpisanie umowy z Komisją przypadnie już prawdopodobnie nowemu rządowi. Wówczas na przełomie roku mogą z unijnego budżetu popłynąć pierwsze pieniądze z komponentu RePower EU. Na co pójdą te pieniądze? Większość inwestycji dotyczy zielonej transformacji i energetyki.

Rozdział RePower EU zawiera 10 inwestycji i 7 nowych reform. Duże wsparcie przeznaczono na sieci – wybudowanie lub modernizację 880 km sieci dystrybucji energii elektrycznej na obszarach wiejskich, inwestycje w sieci przesyłowe 220 kV i 400 kV, systemy informatyczne CISRE i trzy inne. Na wielkoskalowe magazyny energii (BESS) o pojemności 0,9 GWh (4-5 h czasu pracy) przewidziano wsparcie bezzwrotne, natomiast na modernizację elektrowni szczytowo-pompowej o mocy 135 MW – wsparcie zwrotne.

Co jeszcze ma zostać sfinansowana z KPO? Czy sieci mają być przejrzyste? Jak BGK pogra na instrumentach finansowych? O tym w dalszej części artykułu na portalu WysokieNapiecie.pl