Chińskie cmentarzyska samochodów elektrycznych

W Hangzhou – mieście we wschodnich Chinach w prowincji Zhejiang – znajduje się stara, niestety zrujnowana już świątynia, która powinna być lokalną chlubą. Niestety miejsce jest słynne nie z tego, że mieści się tam świątynia. Lokalizacja znana jest z tego, że na otaczających świątynię polach, oprócz śmieci, znajduje się niezliczona liczba porzuconych elektrycznych samochodów.

Podobne pola niechcianych pojazdów na baterie pojawiły się w co najmniej pół tuzinie miast w całych Chinach, choć kilka zostało już uprzątniętych. W Hangzhou niektóre samochody stoją tak długo, że zaczęły już być porastane przez rośliny. Jak wskazuje agencja Bloomberga, niektóre samochody zostały porzucone w dużym pośpiechu, gdyż na desce rozdzielczej, siedzeniach znajdują się czyjeś rzeczy osobiste. Zostawianie w polu wcześniej kupionych samochodów przypomina krach związany z wypożyczalniami rowerów w Chinach w roku 2018. W wyniku upadku wielkich startupów dziesiątki milionów jednośladów trafiło do rzek, rowów czy na pola uprawne. Miliony rowerów zostało także zostawionych na miejskich parkingach.

Stara technologia niepotrzebna nikomu

Problem porzucania w Chinach „elektryków” pojawił się w momencie, kiedy technologia ewoluowała, a „stare” pojazdy nie mogły zostać zmodyfikowane, aby mieć, tak jak nowe jednostki, większy zasięg i lepsze funkcje. Chiński kazus idealnie pokazuje panujący na świecie problem nadmiaru i marnotrawstwa. Oczywiście pojedyncze przypadki mogą się zdarzyć, lecz w tym przypadku, liczba porzuconych samochodów dochodzi do sześciocyfrowej liczby. Opuszczone samochody mogą być także dziwnym pomnikiem sejsmicznego postępu w transporcie elektrycznym w ciągu ostatnich kilku lat.

Około dekady temu, zachęceni dotacjami rządowymi, setki producentów samochodów w całych Chinach, zarówno uznani gracze, jak i start-upy, weszło na rynek produkcji samochodów elektrycznych. Wyprodukowali ogromną liczbę pojazdów elektrycznych – stosunkowo prostych samochodów, których akumulatory na jednym ładowaniu zapewniały zasięg 100 kilometrów. Pojazdy te były w większości kupowane przez firmy przewozowe, które wynajmowały je kierowcom. – Na początku chińskiego rynku pojazdów elektrycznych liczba dostaw była napędzana przez floty samochodów współdzielonych – powiedział Young Huang, starszy analityk w JSC Automotive, firmie konsultingowej z biurami w Szanghaju i Stuttgarcie. – Tylko kilku prywatnych klientów zdecydowało się na ich zakup – dodał Huang.

Sztucznie wykreowany popyt

Sztucznie wykreowany popyt pomógł ożywić branżę, która od tamtej pory rozwijała się tempie wykładniczym. Chiny są obecnie światowym liderem w dziedzinie „ekologicznych” samochodów. W Państwie Środka produkuje się obecnie około sześciu mln pojazdów elektrycznych rocznie i hybryd typu plug-in. Samochody napędzane procesorami stanowią w Chinach już ponad 30 proc. wszystkich pojazdów. Flota elektryków w Chinach stanowi aż 60 proc. obecnej światowej floty pojazdów elektrycznych. Azjatyckie państwo ma najbardziej rozbudowaną infrastrukturę ładowania pojazdów – również zbudowaną przy wsparciu rządu.

Ale ten błyskawiczny rozwój spowodował również wiele ofiar. Wiele firm oferujących dzielone przejazdy, które były pierwszymi użytkownikami pojazdów elektrycznych, wypadło z rynku. Obecnie istnieje około 100 chińskich producentów samochodów elektrycznych, w porównaniu z około 500 w 2019 r.

Ekologiczne auta nie są ekologiczne?

Ciągle powstające cmentarzyska samochodów elektrycznych są dość niepokojącą konsekwencją. Nie chodzi tylko o to, że miejsca te są brzydkie. Tak szybkie pozbycie się pojazdów elektrycznych z rynku zmniejsza ich korzyści dla klimatu, biorąc pod uwagę, że ich budowa wiąże się z większą emisją dwutlenku węgla, a przewaga nad samochodami spalinowymi uwidacznia się dopiero po kilku latach.

Każdy zużyty akumulator zawiera cenne składniki, takie jak nikiel, lit i kobalt – metale, które powinny zostać poddane recyklingowi, aby uczynić przemysł pojazdów elektrycznych bardziej przyjaznym dla środowiska. Według doniesień lokalnych, chińskich mediów, rząd Hangzhou zobowiązał się do pozbycia zalegających od 2019 roku samochodów.

Pekin sam sobie winien

Zanim Tesla zaczęła produkować samochody w swojej fabryce w Szanghaju na początku 2020 r., większość pojazdów elektrycznych produkowanych w drugiej co do wielkości gospodarce świata była dość niskiej jakości. Elektryki nie były atrakcyjne dla konsumentów, którzy mieli do czynienia z mnóstwem dobrze wyglądających samochodów z silnikami spalinowymi.
Aby przyspieszyć adopcję pojazdów elektrycznych, ograniczyć liczbę samochodów benzynowych w dużych miastach, chiński rząd pod koniec 2000 roku zaczął oferować dotacje w kwocie nawet 60 000 juanów (8 400 dolarów amerykańskich) na zakup elektrycznego pojazdu lokalnej produkcji. Chińscy producenci samochodów dostali nakaz wsparcie rządowej inicjatywy. Założona została niezliczona liczba start up’ów, zajmujących się wynajmem samochodów elektrycznych.

W połowie 2010 roku Chiny zwiększyły nacisk na posiadanie przez obywateli samochodów elektrycznych. Rząd zaczął oferować benefity, którymi nagradzani byli producenci „elektryków”. Co ciekawe, w tym samym czasie karani byli producenci samochodów z napędem spalinowym. Po wykryciu w 2019 roku przez Pekin, że wiele firm, stosując oszukańcze praktyki, wyłudziło ponad 1,3 mld dolarów, postanowiono o rezygnacji z oferowania dotacji. Od tego czasu, w wielu chińskich miastach, zaczęły powstawać cmentarzyska porzuconych elektrycznych samochodów.