Co dalej z rządowym Programem Budowy 100 Obwodnic?

Program Budowy 100 Obwodnic został przyjęty przez rząd w kwietniu 2021 roku. Na liście podstawowej programu zawartych zostało 100 odcinków przeznaczonych do realizacji do 2030 roku o łącznej długości aż 820 kilometrów. Po niespełna trzech latach wiele obwodnic w ramach programu znajduje się już na etapie robót budowlanych. W przypadku wielu innych trwa projektowanie lub postępowanie przetargowe na realizację inwestycji w systemie “projektuj i buduj”, czy realizacja studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego.

Jak wielokrotnie informowaliśmy na łamach “Rynku Infrastruktury”, wiele inwestycji w ramach programu będzie oznaczało w praktyce kompleksową modernizację pokaźnych fragmentów dróg krajowych. Przykładem takiej perspektywy jest droga krajowa nr 22, która tylko na odcinku w powiecie wałeckim na Pomorzu Zachodnim zyska aż cztery obejścia. Podobne zmiany przejdą choćby DK nr 8 w północnej części województwa podlaskiego, czy DK nr 74 pomiędzy Janowem Lubelskim a Zamościem.

Gancarz: 28 mld zł nie wystarcza na realizację wszystkich 100 obwodnic

Urzędujący przez nieco ponad dwa tygodnie trzeci rząd Mateusza Morawieckiego zapowiedział przeniesienie na listę podstawową wszystkich inwestycji z listy rezerwowej. To 53 odcinki, których realizacja została wówczas wyceniona na 21,3 mld zł. Stosowna uchwała nigdy nie została przyjęta, dlatego można pokusić się o stwierdzenie, że charakter przywołanej deklaracji miał wyłącznie propagandowe znaczenie.

Co więcej, Paweł Gancarz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury odpowiedzialny za drogi publiczne, powiedział w tym tygodniu, że przeznaczone na program fundusze w wysokości 28 mld zł mogą okazać się niewystarczające nawet w kontekście realizacji zadań na liście podstawowej. – Po aktualizacji kosztorysów wiadomo, że te 28 mld zł, które są zabezpieczone w Krajowym Funduszu Drogowym do 2030 roku, nie wystarczą na realizację wszystkich 100 obwodnic – powiedział wiceminister Gancarz w wypowiedzi dla “Dziennika Gazety Prawnej”.

Podsekretarz stanu w MI podkreślił, że rząd nie planuje zakończenia realizacji programu jako takiego, jednak w procesie weryfikacji zamierzeń inwestycyjnych niektóre projekty mogą zostać wykreślone, np. wzbudzające protesty lokalnych społeczności. – Można obiecywać dużo i w ostatnich latach było takim jaskrawym zjawiskiem. Jedno to jest obiecywać, mówić, drugie to fizycznie realizować, wykonać. Wierzę, że będziemy tymi, którzy będą te przedsięwzięcia dobrze przygotowane, wspólnie z mieszkańcami i samorządami realizować – mówił Paweł Gancarz podczas konferencji prasowej w opolskim oddziale GDDKiA.

Wzrost kosztów realizacji inwestycji – nieunikniony

W tym kontekście warto jednak zauważyć, że nawet wiele projektów ujętych na liście rezerwowej ma charakter pilny i jest wiele oczekiwanych przez społeczności lokalne i kierowców od wielu lat. Przykładem takiej inwestycji jest obwodnica Słubic, o czym informowaliśmy na łamach “Rynku Infrastruktury” we wrześniu ubiegłego roku. Dodatkowo zawsze należy się liczyć ze wzrostem kosztów inwestycji infrastrukturalnych wraz z upływem lat – jest on znaczący nawet w warunkach umiarkowanej inflacji, a dynamika cen w Polsce jeszcze do niedawna była dwucyfrowa.

Wiceminister Gancarz uważa jednak, że wiele planowanych inwestycji nie miało merytorycznego uzasadnienia. – Często decyzje co do dużych inwestycji infrastrukturalnych były dyktowane decyzjami politycznymi – wskazywał Paweł Gancarz, którego zdaniem w centrum uwagi rządu powinny znaleźć się drogi powiatowe, znajdujące się niejednokrotnie w bardzo złym stanie technicznym. Z drugiej strony tylko na rok 2024 przewidziano wsparcie w ramach Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg dla gminnych i powiatowych projektów przebudowy dróg o łącznej długości 2,8 tys. kilometra.