Forum Obiektów Inżynierskich: Sprawniejsza budowa mostów dzięki BIM

BIM (ang. Building Information Modelling) to metoda współpracy i wymiany informacji, wykorzystująca wirtualny model planowanego lub istniejącego obiektu. – Wyróżniamy więc trzy kategorie związanych z nią narzędzi: do modelowania, do wymiany danych i do komunikacji oraz zarządzania. Te drugie mogą służyć do przesyłania informacji np. o geometrii obiektów w oparciu o interfejs IFC. Możemy też tworzyć mapę projektu, przydzielające odpowiedzialność za jego poszczególne elementy – wyjaśnił Krzymowski. Trzecia z wymienionych kategorii pozwala natomiast na sprawdzanie i weryfikowanie modelu w ramach wspólnego środowiska wymiany danych – Common Data Environment. Zakresy wykorzystywania poszczególnych grup częściowo się pokrywają. – Narzędzia BIM nie muszą być wykorzystywane do tworzenia całego obiektu. Możemy projektować i budować w ten sposób tylko jego poszczególne elementy, a korzyści i tak będą znaczne – zaznaczył mówca.

Przedstawiciel Construsoft omówił kilka przykładowych mostów, zrealizowanych w formule BIM. Pierwszym z obiektów był Crusell Bridge w Helsinkach. Jego parametry to 173,5 m rozpiętości i 24,8 m szerokości. Projekt wykonano przeszło 10 lat temu. – Zastosowano w pełni metodę BIM, choć narzędzia były wówczas mniej zaawansowane, niż dziś. Te, które były dostępne, były jednak wykorzystywane od samego początku, również na placu budowy, a nawet podczas przygotowywania oferty w przetargu – podkreślił Krzymowski. Wykonawca (Skanska Civil) posłużył się modelem 3D m. in. do modelowania konstrukcji tymczasowych. Z kolei przy zarządzaniu pracami na budowie zastosowano model 4D – połączenie typowego modelu 3D z osią czasu. Główna platforma, dostarczona przez Tekla Structures, służyła do wymiany informacji poprzez synchronizację modelu.

– Informacje o modelu były przesyłane do producenta elementów stalowych. Dane geometryczne zapisywano w formacie IFC i przesyłano np. do producentów deskowania. Inni uczestnicy dostawali informacje w przesyłanych plikach w innych formatach – kontynuował prelegent. Model był publikowany w postaci strony internetowej, do której dostęp mieli uczestnicy procesu inwestycyjnego. Był on aktualizowany co tydzień. Przesyłane między poszczególnymi podmiotami informacje pozwalały – między innymi – na detalowanie elementów stalowych w fabryce.

Innym przykładem inwestycji przeprowadzonej z użyciem BIM – również w stolicy Finlandii – jest most Isoisänsilta (po fińsku - "Most Dziadka"). Efektowny obiekt ma rozpiętość ponad 100 metrów i 7 m prześwitu dla żeglugi. Przęsło utrzymują 22 pary cięgien podwieszanych na łuku, złożonym z 34 masywnych bloczków montowanych na miejscu. – Tu też w pełni wykorzystano BIM do modelowania elementów stalowych i zbrojeń części żelbetowej. Dzięki modelowi wizualizowano przebieg prac, a władze miasta miały podgląd zaawansowania budowy na bieżąco – poinformował Krzymowski.

Inny charakter miała inwestycja na linii kolejowej Ordsall Chord w Manchesterze. – Była to budowa nowego wiaduktu, ale w oparciu o konstrukcję istniejącą, wywodzącą się jeszcze z XIX wieku – zaznaczył przedstawiciel Construsoft. W trakcie inwestycji wykorzystywano kilka platform, ale podstawowym narzędziem była Bentley AECOsim. – Dane geodezyjne sczytano za pomocą skanowania laserowego i wprowadzono do platformy. Dalsze modelowanie odbywało się z użyciem platformy CDE, do której dostęp mieli poszczególni uczestnicy. W miarę postępów prac dodawano kolejnych podwykonawców w odpowiednim zakresie – stwierdził.

Platformę Data Structures, zapewniającą wysoki poziom szczegółowości, wybrał w porozumieniu z projektantami producent konstrukcji stalowej. W oparciu o nią zaprojektowano następnie konstrukcję żelbetową. – Można było zwizualizować dosłownie każdy pręt zbrojeniowy. Pomogło to zsynchronizować obie konstrukcje i usunąć kolizje. Specjaliści z zespołu producenta zostali włączeni do grup projektowych. Dzięki poprawie zarządzania zasobami i lepszej jakości danych udało się przewidzieć kilka niespodzianek, co przełożyło się na oszczędności w fazie projektowania i budowy – podkreślił prelegent.

Narzędzia BIM wykorzystano też podczas projektowania i budowy estakady w Krakowie w ciągu łącznicy Zabłocie – Krzemionki w latach 2015-2017. Projekt wykonała firma MP Mosty z wykorzystaniem narzędzi BIM. – Praca w oparciu o modele referencyjne, szeroką bazę materiałów i komponenty odbywała się w systemie Multi User. Z elementów utworzono dokumentację 2D. Ich elementy wysyłkowe („paczki”) wysyłano następnie do producenta, by wiedział, co w danym momencie dostarczyć – wyjaśnił Krzymowski. Jak dodał, modele IFC były wykorzystywane, między innymi, do dokładniejszego sprawdzenia dylatacji między poszczególnymi elementami. – Skorzystano z rozwiązań dostępnych na platformie, ale firma tworzyła też własne w oparciu o interfejs oferowany przez Tekla Structures, dostosowując narzędzia do swoich potrzeb – zaznaczył.

Firma Construsoft wywodzi się z Holandii. Jest dystrybutorem oprogramowania firmy Trimble i Tekla Structures. Oddziały Construsoft prowadzą działalność w 12 krajach świata. W Polsce biura firmy znajdują się w Warszawie, Poznaniu i Krakowie.