Prezes Portu Gdańsk: To był wymagający rok. Zachowaliśmy pełną operacyjność

Magdalena Romanowska, Rynekinfrastruktury.pl: Jak wyglądają obecnie prace nad Portem Centralnym?

Łukasz Greinke, prezes Portu Gdańsk: Koncepcja budowy Portu Centralnego obejmującego ok 1,4 tys. ha akwenu i ponad 400 ha powierzchni lądu to jeden z największych w Europie projektów w branży morskiej. To jednocześnie element strategii rozwoju Portu wskazujący na potencjalny kierunek naszej rozbudowy. To oczywiście bardzo skomplikowane zadanie, które musi uwzględniać przede wszystkim oczekiwania - również te stawiane tego typu infrastrukturze w kilkudziesięcioletniej perspektywie - potencjalnych operatorów. Ogromne wyzwanie, bo konieczna jest także koordynacja prac przy budowie infrastruktury dostępowej od strony lądu, za którą odpowiedzialny jest port oraz infrastruktury hydrotechnicznej, za którą odpowiada Urząd Morski. Budowa nowej głębokowodnej części portu ma docelowo zwiększyć potencjał przeładunkowy Portu Gdańsk i stworzyć realne możliwości przeobrażenia go w jeden z wiodących portów najnowszej generacji. To inwestycja, która przyczyni się jednocześnie do powiększenia powierzchni naszego kraju, poprzez zalądowienie akwenów znajdujących się bezpośrednio na wodach Zatoki Gdańskiej. Teraz przyszedł moment, aby powiedzieć „sprawdzam”. Właśnie ogłosiliśmy postępowanie konkursowe mające na celu wybór dzierżawców lub dzierżawcy przyszłych terenów w celu optymalnego wykorzystania potencjału ekonomicznego Portu Gdańsk, w tym również obszarów objętych koncepcją Portu Centralnego. Wyniki postępowania dadzą nam odpowiedź na pytanie, które podmioty zdecydują się zainwestować i operować w Porcie Gdańsk. Ostateczny kształt Portu Centralnego zależeć będzie bowiem od zapotrzebowania ze strony operatorów terminali. Stawiamy tu znak równości pomiędzy inwestorem a operatorem. Zależy nam na partnerach, którzy mają bardzo silną pozycję na światowych rynkach przewozów towarowych. Liczymy na to, że rozwiną oni działalność na nabrzeżach obszarze Portu Gdańsk, co w dłuższej perspektywie spowoduje znaczne zwiększenie przeładunków oraz poszerzenie portfela ładunków portowych.

Jak władze portu oceniają ten rok, który upłynął pod znakiem pandemii?

To bardzo wymagający rok, który istotnie wpłynął na większość gałęzi gospodarki. Wpływ pandemii jest także odczuwalny w naszym porcie. Port Gdańsk jest strategicznym dla gospodarki kraju oknem importowym surowców takich jak paliwo i węgiel, na które zapotrzebowanie spadło, stąd widoczne spadki w przeładunkach. Jednocześnie od początku pandemii nie mieliśmy ani jednego dnia przestoju w przepływie towarów i tym samym zachowujemy pełną operacyjność. Jesteśmy portem uniwersalnym i potrafimy zdyskontować spadki innymi grupami przeładunków. Nasi mniejsi operatorzy, działający w Porcie Wewnętrznym reagują na zmieniającą się sytuację zdecydowanie bardziej elastycznie, tym samym nadrabiając straty wyspecjalizowanych największych terminali. Po trzech kwartałach 2020 roku obsłużyliśmy 36,2 mln ton, co oznacza spadek o 9% w porównaniu z analogicznym okresem roku ubiegłego. Pomimo spadków cały czas zmniejszamy dystans do największych portów europejskich. W pierwszym półroczu 2020 roku udało nam się awansować do pierwszej dwudziestki portów europejskich, wyprzedzając porty w Genui i Dunkierce. W czasach wzrostu gospodarczego byliśmy najszybciej rozwijającym się portem europejskim, natomiast w czasach kryzysu tracimy mniej niż inni. Jednocześnie nasz udział w obsłudze morskiej wymiany towarowej Polski, stale utrzymuje się na wysokim poziomie i po trzech kwartałach 2020 roku, wynosi 47,1%, czyli najwięcej spośród wszystkich polskich portów. Od dwóch miesięcy widzimy wyraźne odbicie w naszych wynikach. Wrzesień przyniósł 15 proc. wzrost przeładunków. Praktycznie we wszystkich grupach ładunkowych zanotowaliśmy zwyżki w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. Znaczne wzrosty widać między innymi w trzech grupach ładunkowych: rudzie (+6344 proc.), zbożu (+174,2 proc.) i innych masowych (+22,3 proc.). Te wyniki pozwalają nam ze spokojem patrzeć w przyszłość. Po trzech kwartałach tego roku wypracowaliśmy ponad 60 mln zł zysku netto. To wynik powyżej planu na ten rok. Planujemy zamknąć ten rok bardzo dobrym wynikiem, który szacujemy na poziomie 48,5 mln ton. To nasz czas, który chcemy w pełni wykorzystać. Wszystkie inwestycje realizujemy zgodnie z harmonogramem. Pracujemy też nad nowymi projektami.

Jednocześnie od początku epidemii aktywnie włączamy się w różnego rodzaju akcje, mające na celu walkę z koronawirusem. Wiemy jak ważne jest wsparcie placówek medycznych w tym trudnym czasie. Dotychczas przekazaliśmy 4 sztuki analizatorów do diagnostyki zakażeń SARS-CoV-2, 10 namiotów, które mogą posłużyć jako przenośne izby przyjęć z pełnym wyposażeniem, 2 tysiące przyłbic oraz środki ochrony osobistej. W związku z kolejną falą zachorowań planujemy też kolejne inicjatywy, aby wesprzeć najbardziej potrzebujących. Zdecydowaliśmy się pomóc tym, którzy są na pierwszej linii frontu walki z Covid-19, czyli ratownikom medycznym z Pomorza, a także osobom, które tej pomocy teraz bardzo potrzebują, czyli seniorom z najbliższych nam okolic, Nowego Portu i Stogów. Chcemy wspólnie przejść przez ten trudny czas.

Jakie są przewidywania dotyczące przeładunków po roku 2020, czy będą one porównywalne z rokiem poprzednim?

Wszystkie inwestycje realizujemy zgodnie z harmonogramem. Pracujemy też nad nowymi projektami. Co prawda w tym roku notujemy korektę w przeładunkach, wynikającą głównie z nadwyżki przeładunku paliw, którą odnotowaliśmy w 2019 roku, które miały bezpośredni związek z tzw. „kryzysem chlorkowym”. Jednak patrząc na nasze wyniki w latach poprzednich widzimy, że rok 2020 zamkniemy wynikiem podobnym do roku 2018, na poziomie 48-49 mln ton. W ciągu ostatniej dekady potroiliśmy liczbę naszych przeładunków i nadal dzięki inwestycjom i nowym kontraktom nasi operatorzy zwiększają swój potencjał przeładunkowy. Dzięki naszym inwestycjom stają się jeszcze bardziej konkurencyjni. Wygląda na to, że rynek powoli wraca do wcześniejszych poziomów. W ciągu ostatnich dwóch miesięcy widzimy znaczne odbicie w wynikach, co pozwala nam ze spokojem patrzeć w przyszłość, a planowane na rok 2021 przeładunki nie powinny być niższe niż 50 mln ton. Tej „5” z przodu chcemy się trzymać w kolejnych 3-5 latach, aby następnie przełamać barierę 60 mln ton.

Na jakim etapie realizacji jest rozbudowa sieci drogowej i kolejowej w Porcie Zewnętrznym?

Wszystkie inwestycje realizujemy z myślą o naszych aktualnych i przyszłych kontrahentach. To dla nich modernizujemy nabrzeża, układ drogowo-kolejowy, budujemy place składowe. Inwestycje drogowo-kolejowe poprawią zarówno dostęp do portu od strony lądu, jak i standard techniczny dróg. Jesteśmy już na finiszu tych prac. Większość z nich zostanie oddana jeszcze w tym roku. W ramach inwestycji powstanie lub zostanie przebudowanych 7,2 km dróg, 10 km nowych torów i 7 obiektów inżynieryjnych, w tym wiadukty i przepusty osłonowe. Budujemy nowe drogi i układy torowe wyprowadzające ruch ze stacji Port Północy do bram poszczególnych terminali. W przypadku największego z nich, czyli terminalu DCT, będą to dwie dedykowane linie. Oprócz tego powstanie droga w układzie 2 plus 2, która bezkolizyjnie wyprowadzi ruch z terminala, dalej na południe Polski. Inwestycje te spowodują, że terminal kontenerowy DCT będzie posiadał jeden z najlepszych dostępów drogowo kolejowych w Europie.

Jakie perspektywy na przyszły rok ma przed sobą Port Gdańsk?

Przede wszystkim nie zwalniamy tempa inwestycji, kluczowych z punktu widzenia rozwoju portu, a tym samym naszych kontrahentów. Na potrzeby terminalu firmy Anwil będziemy przebudowywać Nabrzeże Bytomskie. Plany przebudowy obejmują również Nabrzeże Rudowe III i związane z tym wydłużenie linii cumowniczej w Basenie Górniczym, po to, by umożliwić poruszanie się po tym nabrzeżu dużych mobilnych urządzeń przeładunkowych. W planach portu jest także przebudowa infrastruktury drogowo-kolejowej na zapleczu Nabrzeża Przemysłowego. Priorytetem jest dostosowanie infrastruktury do potrzeb naszych kontrahentów. Obecnie jesteśmy na etapie zatwierdzania dokumentacji przetargowej, która pozwoli wybrać wykonawcę robót budowlanych i inżyniera kontraktu. W ramach planowanej przebudowy infrastruktury drogowo-kolejowej zaplecza Nabrzeża Przemysłowego zmodernizowanych lub wybudowanych zostanie ok. 6 km torów kolejowych oraz ok. 1,6 km dróg.

W przyszłym roku planujemy także wykonanie dokumentacji projektowej drogi dojazdowej do terenów portowych zlokalizowanych na zapleczu terminala kontenerowego DCT, oraz w zależności od tempa uzyskiwania decyzji formalno-prawnych, rozpoczęcie robót budowlanych. Warto podkreślić, że właśnie w okolicy planowanej drogi swoją inwestycję planuje Spółka Cedrob Porty. Właśnie na tym przykładzie doskonale widać na czym polega nasza strategia rozwoju Portu. Chcemy osiągać maksymalny efekt synergii wynikający ze współpracy i de facto wspólnych inwestycji Portu i Kontrahenta. Takich projektów, które są już bardzo zaawansowane jest sporo, dlatego tak optymistycznie patrzymy na przeładunki portu w perspektywie kolejnych pięciu lat.

Trwają prace projektowe dla przebudowy Nabrzeża Wiślanego, które w przyszłym roku zakończą się decyzją o pozwoleniu na budowę. Do tego czasu, wspólnie z naszymi Kontrahentami, analizujemy możliwe opcje zagospodarowania terenu w rejonie przedmiotowego Nabrzeża celem wyboru opcji optymalnej zarówno dla Inwestorów jak i Zarządu Portu.

Rozpatrując inwestycje w Porcie Gdańsk nie możemy zapomnieć, iż w nadchodzącym roku zakończymy modernizację toru wodnego wraz z rozbudową nabrzeży w Porcie Wewnętrznym oraz rozbudowę i modernizację sieci drogowo-kolejowej w Porcie Zewnętrznym.

Oczywiście o tym, co zadzieje się dalej na wodach Zatoki Gdańskiej w zewnętrznej głębokowodnej części Portu odpowiedź przyniesie ogłoszony właśnie konkurs na zalądowienie akwenów. Przygotowujemy się także do zakupu terenów stanowiących bezpośrednie zaplecze przyszłego Portu Centralnego. Trwają ostatnie analizy środowiskowe i prawne. Wynik tych prac powinniśmy poznać do końca roku.

Niedawno podpisaliśmy także list intencyjny dotyczący współpracy przy postawieniu terminalu regazyfikacyjnego FSRU w Porcie Gdańsk. Cieszymy się, że Gaz-System wybrał nasz port, jako najlepszą lokalizację do budowy terminala. Będzie to miało bezpośredni wpływ na zwiększenie liczby przeładunków w porcie, jak również otworzy zupełnie nową grupę ładunkową, jaką jest skroplony gaz ziemny. Nasza wspólna inwestycja — gdyż uczestniczy w niej nie tylko Port ale i Gaz System oraz Urząd Morski w Gdyni — zwiększa niezależność energetyczną naszego kraju.