W sejmie o nowelizacji ustawy o drogach publicznych

W 2003 roku w ustawie o drogach publicznych wprowadzono mechanizm regulujący przekazywanie dróg krajowych zastąpionych nowo wybudowanymi odcinkami dróg wyższej kategorii w utrzymanie gminom. Miało to na celu automatyczne ustawowe rozstrzyganie kwestii spornych po oddaniu do użytku dróg krajowych.

Zgodnie z przedstawionym projektem nowelizacji, droga krajowa, która zostanie zastąpiona nowo wybudowanym odcinkiem będzie pozbawiona dotychczasowej kategorii i stanie się drogą wojewódzką. W ten sposób uchronione zostaną gminy, które często nie było przygotowane do zarządzania taką drogą.

Marszałek danego województwa stanie się gospodarzem sieci drogowej w województwie. Ustawa daje marszałkowi narzędzie do kształtowania sieci dróg wojewódzkich w momencie, gdy na terenie województwa oddawana jest do użytku droga ekspresowa. Marszałek będzie mógł przekazać powiatom proporcjonalny do odcinka drogi krajowej, fragment trasy wojewódzkiej, po zmianie kategorii na drogę powiatową. Podobne działania, w zakresie dróg powiatowych może uczynić powiat i przekazać część swoich dróg gminom.

Ustawa przewiduje także sposób postępowania w sytuacji powstania nowej obwodnicy lub odcinka drogi wojewódzkiej lub powiatowej. Marszałek będzie mógł wówczas przekazać powiatowi część drogi wojewódzkiej, a powiat gminom część drogi powiatowej i zaliczenia jej do kategorii drogi gminnej.

W drugim artykule nowelizacji odniesiono się do sytuacji, które już zaistniały. Oznacza to, że rada gminy może podjąć uchwałę pozbawiającą kategorii gminnej odcinek drogi, który został do niej zaliczony od 2003 roku. Wówczas stanie się on drogą wojewódzką.

W ramach prac podkomisji i komisji, Ministerstwo Transportu zostało poproszone o analizę skutków funkcjonowania zaproponowanych przepisów. Wynika z nich, że kaskadowy mechanizm udostępniony samorządom uporządkuje sieć drogową po oddaniu do użytku drogi ekspresowej, uporządkuje także zarządzanie tą siecią.

– Proponowane zmiany zapewnią korzystniejsze zasady przekazywania odcinków „starych” dróg na rzecz jednostek samorządu terytorialnego wszystkich szczebli – zauważył Poseł Stanisław Lamczyk z PO.

Z kolei poseł Grzegorz Schreiber z PiS zwrócił uwagę na to, że w projekcie rozwiązano problem tych gmin, które już w przeszłości zostały obarczone ciężarem utrzymywania starych dróg krajowych. – Jest to rzeczywiście wyjście naprzeciw gminom, które mogą […] podjąć uchwałę zmierzającą do tego, iż rezygnują z tej drogi gminnej – mówił poseł.

Zdaniem Andrzeja Sztorca z PSL do pozytywnych zmian zawartych w projekcie należy zaliczyć to, że samorząd nie może zostać zmuszony siłą do przejęcia drogi, a w drodze uchwały istnieje możliwość zrezygnowania z przejęcia odcinka. – Myślę, że dobrym pomysłem, choć trudnym dla samorządów wojewódzkich, jest jednak zobligowanie w tych sytuacjach marszałka do przejęcia odpowiedzialności za sieć dróg, bo według mnie to po prostu i tak by się tak skończyło – oznajmił Sztorc.

Waldemar Sługocki z PO zwrócił się do ministra transportu z pytaniem, ile dróg mogą przekazać gminy województwom w myśl artykułu drugiego nowelizacji. Posła interesowało również, czy minister nie obawia się o to, że samorządy województw będą chciały przekazywać samorządom powiatowym, a te z kolei gminnym, infrastrukturę, która będzie w najgorszym stanie.

Z racji, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do projektu nowelizacji poprawki, wicemarszałek Marek Kuchciński zaproponował, by sejm skierował projekt ponownie do komisji infrastruktury oraz komisji samorządu terytorialnego celem przedstawienia sprawozdania.