Przed sprzedażą PKP Energetyki PKP PLK podpisała wieloletnią umowę na utrzymanie sieci trakcyjnej z tą firmą. Zdaniem ekspertów, ta umowa może zostać zakwestionowana, bo celem jej zawarcia było ominięcie prawa o zamówieniach publicznych.
Komisja Europejska zgodziła się wprawdzie na przejęcie przez fundusz CVC Capital Partners spółki PKP Energetyka, ale transakcja jeszcze nie doszła do skutku. Wciąż silne są wątpliwości w tej sprawie. Część z nich została ostatnio przekazana Najwyższej Izbie Kontroli. Jak ostrzega były prezes PKP PLK Zbigniew Szafrański, sprzedaż PKP Energetyki może oznaczać nieuprawnione zmiany w okresie trwałości projektu – a w efekcie – konieczność oddania unijnych dotacji na modernizację układów zasilania. PKP SA zapewnia, że tak się nie stanie.
To nie jedyne wątpliwości ekspertów w sprawie prywatyzacji. Kolejną kwestią jest działalność utrzymaniowa PKP Energetyki w zakresie sieci trakcyjnej. PKP Energetyka miała do tej pory praktycznie wyłączność na świadczenie usługi utrzymania sieci trakcyjnej, ponieważ w wyniku podziału zadań przy przekształcaniu PKP w grupę spółek alokowano do niej zasoby sprzętowe i pracowników związanych z tym obszarem działalności. Aktualnie znaczna część tego potencjału angażowana jest również do realizacji zadań inwestycyjnych wykonywanych na rzecz PKP PLK.
– W uproszczeniu możemy powiedzieć, że spółka już teraz w znacznej mierze działa jako nierozłączny element operacyjny PKP PLK. W żadnym europejskim kraju na takie działania się nie zdecydowano. Nawet wówczas gdy w Wielkiej Brytanii prywatyzowano kolej taki zakres działalności jak w PKP Energetyka traktowano jako nierozłączną funkcjonalnie część zarządcy infrastruktury – pisał Janusz Zubrzycki, dyrektor zarządzający ZDG TOR.
Powtórka z PNI?
Podobne wątpliwości ma były prezes PKP PLK Zbigniew Szafrański. Jak tłumaczy, udzielanie zamówienia PKP Energetyce przez PKP PLK bez procedury przetargowej było dotąd możliwe w trybie tzw. sektorowym m. in. z uwagi na powiązanie kapitałowe tych spółek w Grupie PKP. Przed podpisaniem umowy PKP PLK każdorazowo zwracała się o zgodę do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, który zgody udzielał, choć zwracał uwagę, że argument „jedynego dostawcy usługi na rynku” nie może być stosowany, bo po wejściu Polski do Unii Europejskiej rynek ma wymiar unijny.
– Po prywatyzacji PKP Energetyki nie będą spełnione przesłanki wymagane przez Prawo Zamówień Publicznych, aby możliwe było udzielenie zamówienia sektorowego. Z dużym prawdopodobieństwem powtórzony zostanie scenariusz po prywatyzacji PNI, która miała znaczną część przychodów z usług utrzymaniowych świadczonych na rzecz poszczególnych Zakładów Linii Kolejowych. Po zakupie spółki przez Budimex zarząd i pracownicy PNI nadal oczekiwali udzielania zamówień przez zakłady PKP PLK na dotychczasowych zasadach preferencyjnych, ale ze względów prawnych nie było to już możliwe. Dalsze skutki są znane – przypomina Szafrański.
Kontrakt wieloletni zawarty w złej wierze
W kwestii utrzymania infrastrukuty – i gwarancji pracy dla PKP Energetyki – wypowiedziała się w sejmie minister Maria Wasiak. Przypomniała o umowie wieloletniej PKP PLK z PKP Energetyką. – Dotąd nie było praktyki podpisywania takich kontraktów. Ta umowa będzie funkcjonować przez 8 lat i zapewni stabilność obu stronom – stwierdziła Maria Wasiak.
Zdaniem byłego prezesa PKP PLK, nie jest to takie proste. – Utrzymanie urządzeń sieci trakcyjnej w ramach stabilnego wieloletniego kontraktu jest łakomym kąskiem dla wielu firm, które na bazie zadań inwestycyjnych rozbudowały swój potencjał. Istnieje zatem duże ryzyko, że grupa wynajętych kancelarii prawnych zakwestionuje ów kontrakt – ostrzega Szafrański.
Jego zdaniem argumentem, którego nie można bagatelizować, jest fakt, że proces przygotowania do prywatyzacji PKP Energetyki trwa od kilku lat, a zatem zawarcie kontraktu „wprzód” – poza granicę, w której prawo dopuszcza udzielenia zamówienia wprost z pominięciem procedur konkurencyjnych – było działaniem w złej wierze, nakierowanym na ominięcie ustawy Pzp.
O pozostałych zagrożeniach wynikających z przejęcia PKP Energetyka przez Fundusz CVC piszemy w Monitorze.
Zapraszamy na III Kongres Infrastruktury Polskiej, który odbędzie się 8 października 2015 roku w Łodzi. W tym roku wśród poruszanych tematów znajdzie się między innymi rola funduszy prywatnych w budownictwie infrastrukturalnym oraz kwestia relacji między członkami procesu inwestycyjnego.
Więcej informacji o Kongresie znajdziesz tutaj.
Zapisz się do newslettera:
