Liczba zmian sprzedawcy miarodajnym czynnikiem rozwoju konkurencyjnego rynku gazu

Zgodnie z obowiązującą zasadą TPA (Third Party Access), uregulowaną w art. 4 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne, odbiorcy końcowi mogą indywidualnie korzystać z sieci lokalnego dostawcy w celu dostarczenia gazu lub energii kupionej u dowolnego sprzedawcy.

Na swobodę wyboru sprzedawcy wpływa kilka istotnych czynników, m.in.: stopień świadomości klientów i ich motywacja do zmiany sprzedawcy, a także łatwość dokonania zmiany czy ilość konkurencyjnych ofert dostępnych na rynku.

W związku z tym, że liczba zmian sprzedawcy stanowi prosty i wiarygodny miernik rozwoju konkurencyjnego rynku gazu, prezes URE cyklicznie przeprowadza ocenę rzeczywistego korzystania z prawa wyboru sprzedawcy wśród odbiorców uprawnionych.

Analiza danych zebranych na podstawie wypełnionych przez OSP (OGP Gaz-System) oraz sześciu regionalnych OSD ankiet kwartalnych wskazuje na wyraźny wzrost dynamiki zmiany sprzedawcy gazu w 2012 r. Podczas, gdy w 2011 r. odnotowano jedynie kilka takich przypadków (cztery na terenie Mazowieckiej Spółki Gazownictwa), to ilość zmian od początku ich monitorowania do końca 2012 r. wyniosła już 210, z czego najwięcej zarejestrowano na obszarze działalności Mazowieckiej Spółki Gazownictwa (118). Największą zaś liczbę dokonanych zmian sprzedawcy odnotowano w IV kwartale 2012 r. (168 zmian).

W celu zapewnienia odbiorcom realnej możliwości zmiany sprzedawcy, w 2011 r. Prezes URE zatwierdził nową Instrukcję Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowej (IRiESP) dla OGP Gaz-System, w której wskazano m.in. sposób realizacji, zawartej w art. 4j ustawy - Prawo energetyczne, tzw. „zasady plecaka” polegającej na przypisaniu mocy umownej do odbiorcy gazu (prawo odbiorcy do zachowania przydzielonej mocy umownej). W 2012 r. IRiESP została zaktualizowana poprzez wprowadzenie dodatkowej formy obrotu gazem - za pośrednictwem Towarowej Giełdy Energii, co umożliwiło handel tym surowcem w oderwaniu od jego fizycznej lokalizacji w sieci. Ponadto uaktualniona IRiESP rozszerzyła zapewnienie „zasady plecaka” w przypadku zmiany sprzedawcy w sieci małych OSD.

Powyższe regulacje to wybrane efekty wzmożonych prac prowadzonych w URE w kierunku liberalizacji rynku gazu w Polsce i stworzenia warunków dla rozwoju konkurencyjności. Kolejne działania podejmowane w tym celu zmierzają do wdrożenia programu działań przewidzianych w „Mapie drogowej uwolnienia cen gazu ziemnego”, których realizacja przyczyni się niewątpliwie do rozwoju transparentnego rynku hurtowego gazu ziemnego oraz mechanizmów zmiany sprzedawcy na rynku detalicznym.