NFOŚiGW wystawił branżę kolektorów próżniowych do wiatru?

Rynek kolektorów słonecznych podzielony jest pomiędzy dwie technologie: kolektorów płaskich (70 proc. rynku) i kolektorów próżniowych (30 proc.). Obydwa systemy mają swoje wady i zalety – kolektory płaskie lepiej ogrzewają wodę i domy w miesiącach letnich, a kolektory próżniowe w skali całego roku. Nie ma jednak absolutnie żadnego powodu, aby uznać wyższość kolektorów płaskich nad próżniowymi (badania naukowe wykazują nawet większą o 35 proc. sprawność energetyczną technologii próżniowej od płaskiej w ciągu roku).

Nowe zasady udzielania dopłat na zakup i montaż kolektorów słonecznych przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej bezpodstawnie, zdaniem przedstawicieli branży, dyskryminują kolektory próżniowe. Od 1 października 2013 roku dopłaty do tej technologii będą dużo niższe niż do kolektorów płaskich.

„Uchwała podjęta przez NFOŚiGW 23 lipca 2013 roku zmieniła zasady obliczania wysokości dotacji dla nabywców systemów solarnych. Praktycznie narzuca ona konsumentom określony towar (w tym wypadku kolektory płaskie), odbierając im możliwość wyboru pomiędzy dostępnymi na rynku produktami, a tym samym administracyjnie, w sposób sztuczny ogranicza konkurencję na rynku. Kryterium powierzchni całkowitej (wymiarów zewnętrznych) kolektorów słonecznych zostało zastąpione kryterium powierzchni czynnej wytwarzającej ciepło. Taka zmiana ewidentnie faworyzuje dostawców i producentów kolektorów płaskich, dyskryminując technologię kolektorów próżniowych. Dzieje się tak, dlatego że ze względu na specyfikację techniczną, mimo mniejszej powierzchni czynnej kolektora próżniowego od kolektora płaskiego, charakteryzuje się on większą sprawnością energetyczną w skali roku” – piszą w swoim stanowisku producenci, dystrybutorzy i instalatorzy kolektorów słonecznych próżniowych.

„Różniąc się zasadniczo pod względem właściwości grzewczych, kolektory płaskie i próżniowe znajdują grupy nabywców o różnych preferencjach. Naszym zdaniem uczestnik Programu NFOŚiGW powinien mieć stworzoną możliwość wyboru technologii, która jest lepiej dostosowana do jego potrzeb. W skrócie, to on powinien decydować o tym, czy chce mieć dłużej ciepłą wodę w ciągu roku (kolektor rurowo-próżniowy), czy w miesiącach letnich (kolektory płaskie). Wydaje się, że w tej sytuacji celem ewentualnej zmiany kryterium obliczania dotacji na bardziej sprawiedliwe powinien być parametr związany z produkcją energii w kolektorze. Tutaj najlepszym rozwiązaniem byłoby wykorzystanie parametru zestandaryzowanej energii wygenerowanej przez kolektor w ciągu roku” – czytamy w stanowisku przedstawicieli branży.

Jak tłumaczą, zmiany w Programie spowodują także ogromne straty po stronie producentów i dostawców kolektorów próżniowych, którzy, wierząc w pewność przyjętych na okres 4 lat rozwiązań, oparli na nich biznesplany, poczynili odpowiednie zamówienia, inwestycje i oszacowali popyt na oferowane przez siebie produkty. Po wprowadzeniu nowych przepisów segment kolektorów próżniowych najpewniej zostanie zmarginalizowany, a w konsekwencji całkowicie wykluczony z rynku.

„Zaskoczona i zszokowana branża kolektorów próżniowych dowiedziała się o zmianie "Programu dla przedsięwzięć w zakresie odnawialnych źródeł energii i obiektów wysokosprawnej kogeneracji" 25 lipca 2013 roku z komunikatu opublikowanego na stronie internetowej NFOŚiGW. Zarówno merytoryczna treść zmian Programu, jak i forma ich dokonania są niezgodne z prawem. Uchwała zmieniająca Program w zakresie kryteriów obliczania dotacji została podjęta w trzecim roku jego obowiązywania i na rok przed jego zakończeniem. Została podjęta nagle, bez przeprowadzenia szerokich konsultacji z producentami i dostawcami kolektorów próżniowych, których udział w rynku systemów solarnych jest znaczący i oceniany na ok. 30%. Na spotkaniu konsultacyjnym branżę systemów solarnych reprezentowali jedynie producenci i dostawcy kolektorów płaskich. Zmiany i tryb ich wprowadzenia należy więc uznać za sprzeczne z przepisami obowiązującego prawa, gdyż złamane zostały: zasada równego traktowania przedsiębiorców oraz konsumentów, zakaz dyskryminacji oraz zasada pewności obrotu gospodarczego” – piszą w oświadczeniu.

„Nie możemy oprzeć się wrażeniu, że całe zamieszanie jest spowodowane agresywnymi i nieetycznymi działaniami jednego, względnie kilku uczestników rynku kolektorów płaskich, którzy, pozostając w bardzo trudnej sytuacji finansowej, spowodowanej brakiem konkurencyjnej oferty produktowej, chwytają się desperackich i szkodliwych dla całej branży solarnej działań w celu poprawienia swojej pozycji na rynku. Rozpowszechniają mity nt. technologii próżniowej, jej rzekomo mniejszej sprawności energetycznej, czy chińskiego pochodzenia urządzeń, w których jest stosowana” – czytamy w stanowisku podpisanym przez 45 podmiotów.