Polska nie wdrożyła dyrektywy o bezpieczeństwie jądrowym

Bezpieczeństwo jądrowe ma zasadnicze znaczenie dla obywateli UE i stanowi kluczową kwestię dla unijnych prawodawców. Dyrektywa UE w sprawie bezpieczeństwa jądrowego (2009/71/Euratom) określa kompleksowe i prawnie wiążące zasady zapewniające bezpieczeństwo wszystkich instalacji jądrowych w całej UE.

W kontekście przeprowadzanych kontroli wszystkich elektrowni jądrowych ważne jest, aby dyrektywa ta została odpowiednio wdrożona we wszystkich państwach członkowskich. Wzmocni to ogólnie system bezpieczeństwa jądrowego UE oraz zagwarantuje ochronę pracowników obiektów jądrowych i całego społeczeństwa, a także środowiska naturalnego przed ryzykiem skażenia promieniotwórczego.

Dyrektywa miała zostać wdrożona przez państwa członkowskie do dnia 22 lipca 2011 r. Grecja, Polska i Portugalia nie poinformowały jednak jeszcze Komisji Europejskiej o pełnej transpozycji dyrektywy do prawa krajowego. W związku z tym Komisja podjęła dziś decyzję o przesłaniu tym państwom uzasadnionej opinii.

Wspomniane trzy państwa członkowskie będą mieć dwa miesiące na udzielenie odpowiedzi. Jeżeli nie wypełnią one swoich zobowiązań prawnych, Komisja może skierować sprawę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz wnioskować o zastosowanie kar finansowych.

Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa jądrowego ustanawia kompleksowe i prawnie wiążące ramy w zakresie bezpieczeństwa cywilnych obiektów jądrowych, takich jak elektrownie jądrowe, reaktory badawcze lub centra przechowywania wypalonego paliwa. Określono w niej podstawowe zasady i obowiązki, które mają zapewnić i poprawę bezpieczeństwa jądrowego w UE.
Pierwotna odpowiedzialność za bezpieczeństwo jądrowe spoczywa na posiadaczach zezwoleń. Państwa członkowskie muszą ustanowić krajowe ramy dotyczące podziału obowiązków i koordynacji między organami państwa. Dyrektywa zwiększa rolę i niezależność krajowych organów regulacyjnych. Ponadto państwa członkowskie są zobowiązane do promowania wysokiego poziomu przejrzystości działań regulacyjnych i do zapewnienia regularnej, niezależnej oceny bezpieczeństwa wszystkich obiektów jądrowych na ich terytorium.

Bezpieczeństwo jądrowe w UE opiera się na wymogach głównych instrumentów międzynarodowych, a mianowicie Konwencji bezpieczeństwa jądrowego oraz podstawach bezpieczeństwa ustanowionych przez Międzynarodową Agencję Energii Atomowej (MAEA). Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa jądrowego powoduje, że wymogi te są prawnie wiążące dla wszystkich państw UE.