URE: Hurtowy rynek gazu po wprowadzeniu obliga giełdowego

Zasadniczym celem konsultacji było zidentyfikowanie istniejących problemów na rynku hurtowym i wypracowanie sposobu ich rozwiązania, aby zapewnić możliwość poprawnego funkcjonowania stopniowo deregulowanego rynku gazu ziemnego w Polsce.

Podczas spotkania Prezes URE omówił proces liberalizacji rynku w kontekście zaistniałych i planowanych zmian wynikających z „Mapy drogowej uwolnienia cen gazu ziemnego”. O planach funkcjonowania na rynku po uwolnieniu cen i wprowadzeniu obliga wypowiadali się także przedstawiciele PGNiG.

W swojej prezentacji PGNiG wskazał m.in. na wprowadzoną nową politykę cenową PGNiG, polegającą na zaoferowaniu gazu innym uczestnikom rynku po cenach konkurencyjnych w stosunku do aktualnie obowiązujących stawek taryfowych oraz konkurencyjnych w stosunku do kosztów samodzielnego nabywania gazu ziemnego poza granicami Polski na ościennych rynkach UE i jego przesłania do kraju. Podkreślono także znaczenie wejścia w życie nowego regulaminu Towarowej Giełdy Energii (TGE), umożliwiającego oferowanie gazu ziemnego za pomocą aukcji oraz fakt, iż od 1 listopada br. przedsiębiorstwa gazownicze mogą stać się członkami TGE, co powinno zmniejszyć koszty prowizji. Ponadto, przedstawiciele PGNiGpoinformowali, iż w celu zmniejszenia ryzyka niezbilansowania klientów kupujących produkty standardowe, spółka planuje zaoferować na rynku OTC produkty umożliwiające elastyczny pobór gazu.

W wyniku rozmów prowadzonych podczas spotkania konsultacyjnego w Urzędzie Regulacji Energetyki określono szereg wniosków i postulatów dotyczących funkcjonowania hurtowego rynku gazu po wprowadzeniu obliga giełdowego i uwolnieniu cen.

Postulaty uczestników spotkania:

- Uzyskanie informacji od PGNiG o planowanym sposobie realizowania obliga giełdowego. Pełnienie przez tę spółkę roli animatora rynku spot na giełdzie oraz informowanie rynku z wyprzedzeniem o aukcjach sprzedaży gazu na giełdzie.
- Stworzenie przez PGNiG SA atrakcyjnej oferty na rynku OTC jako alternatywy dla oferty giełdowej.
- Możliwie jak największa stabilność nowej polityki cenowej PGNiG.
- Wprowadzenie dywersyfikacji po stronie dostępu do źródeł podaży poprzez ograniczenie w procedurze alokacji zdolności przesyłowych dla rewersu fizycznego na gazociągu jamalskim do 10% zdolności technicznych zdolności możliwych do nabycia na rzecz jednego podmiotu.
- Wprowadzenie rozwiązań pozwalających na redukcję kosztów niezbilansowania do poziomu wynikającego z obecnie realizowanych umów kompleksowych.
- Uruchomienie rynku bilansującego z ofertami bilansowania i elastycznymi kontraktami (w tym kontrakty intra-day). Udzielenie informacji ex-ante na temat formuły kalkulacji ceny wykorzystywanej na potrzeby obliczania kosztów bilansowania uczestników rynku przez Gaz-System.
- Jasność, przewidywalność i stabilność reguł funkcjonowania rynku bilansującego.
- Poinformowanie odbiorców odnośnie możliwości rezygnacji z części gazu zakupionego w ramach kontraktów długoterminowych na dostawy gazu do odbiorców końcowych tak, aby odpowiedni wolumen mógł zostać sprzedany za pośrednictwem giełdy.
- Nowelizacja ustawy o zapasach obowiązkowych, ponieważ w obecnym kształcie stanowi ona barierę wejścia dla spółek, które chcą dokonywać zakupu z zagranicy w wolumenach większych niż 100 mln m3 gazu rocznie.
- Uzyskanie informacji na temat opinii regulatora w sprawie sposobu weryfikacji kryterium zwolnienia podmiotowego z obowiązku publicznej sprzedaży.
- Obniżenie taryfy przesyłowej za zdolności przerywane i usługi krótkoterminowe, które powinny być tańsze ze względu na fakt, że korzystają z nich nowi, mali gracze.
- Zmiana formuły take or pay tak, aby klient mógł odsprzedać zakontraktowany gaz, którego nie jest w stanie zużyć.

Założeniem spotkania konsultacyjnego było przekonanie, że wymiana poglądów pomiędzy najważniejszymi uczestnikami hurtowego rynku gazu, w obecności regulatorów, może okazać się pomocna w zminimalizowaniu ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej w okresie zmian.

Konsultacje odbyły się 23 października 2013 r. w siedzibie Urzędu Regulacji Energetyki jako pierwsze z cyklu spotkań otwartych uczestników rynku gazu. Kolejne zaplanowane jest na połowę listopada 2013 r., po przeprowadzeniu pierwszych aukcji gazu na TGE. W trakcie kolejnego spotkania omawiane będą m.in. możliwe do wdrożenia rozwiązania dotyczące bilansowania na rynku hurtowym.