Ryczałt, skala czy podatek liniowy – który system opodatkowania wybrać?

Wybór formy opodatkowania – dlaczego to takie ważne?

Forma opodatkowania dyktuje zasady obliczania należnego podatku dochodowego. Od niej zależy również, czy będziesz mógł korzystać z ulg podatkowych, wspólnego rozliczenia z małżonkiem albo kwoty wolnej od podatku. Płacenia podatków uniknąć się nie da, ale możesz wybrać taką formę opodatkowania, dzięki której zoptymalizujesz obciążenia fiskalne.

Formy opodatkowania dla działalności gospodarczej w Polsce

W 2025 roku przedsiębiorca prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą ma do wyboru trzy główne formy opodatkowania: skalę podatkową, podatek liniowy oraz ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Każda z nich działa na innych zasadach.

Skala podatkowa (zasady ogólne)

To najbardziej tradycyjna forma, w której podatek zależy od wysokości dochodu. Stawki wynoszą 12% do kwoty 120 000 zł dochodu oraz 32% od nadwyżki powyżej tej kwoty. Można odliczać koszty uzyskania przychodu, korzystać z kwoty wolnej od podatku (30 000 zł), ulgi na dzieci czy wspólnego rozliczenia z małżonkiem.

To dobre rozwiązanie dla osób, które mają duże koszty działalności, np. kupują sprzęt, oprogramowanie czy paliwo. Minusem jest progresywna stawka – im większy dochód, tym wyższy podatek.

Podatek liniowy (19%)

Podatek liniowy to forma dla tych, którzy osiągają wysokie dochody i nie chcą płacić wyższej stawki po przekroczeniu 120 tys. zł. Stawka jest stała - 19%, niezależnie od wysokości dochodu. Można rozliczać koszty działalności, ale nie ma kwoty wolnej od podatku, wspólnego rozliczenia ani ulg rodzinnych. Podatek liniowy opłaca się osobom o wysokich dochodach i niskich kosztach, np. specjalistom IT, doradcom, lekarzom prowadzącym prywatną praktykę.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych

W tej formie podatek płacisz od przychodu, a nie od dochodu – czyli nie odejmujesz kosztów. Stawki są zróżnicowane w zależności od branży – np. 3% dla handlu, 8,5% dla usług, 12% dla wolnych zawodów, a nawet 17% w niektórych przypadkach.

Nie można odliczać kosztów, ale ewidencja jest bardzo prosta, co zmniejsza koszty księgowości. Z tej formy można korzystać tylko po spełnieniu określonych warunków (np. limit przychodów do 2 mln euro rocznie). Ryczałt jest korzystny dla osób, które mają niskie koszty działalności – np. freelancerów, instruktorów, grafików czy twórców internetowych.

Więcej o formach opodatkowania na firmove.pl

Dopasuj formę opodatkowania do specyfiki firmy

Wybór między ryczałtem, skalą a podatkiem liniowym to decyzja, która ma realny wpływ na finanse firmy. Warto dobrze przeanalizować swoje przychody i koszty, a następnie przeliczyć kilka wariantów – najlepiej z pomocą księgowego. Odpowiednio dobrany system opodatkowania pozwoli uniknąć niepotrzebnych wydatków, uprości rozliczenia i ułatwi start w biznesie.