Po 31 latach zbiornik Świnna Poręba oddany do użytku

Inwestycja zaczęta w PRL

Budowa zbiornika rozpoczęła się w 1986 roku, ale pierwsze pomysły dotyczące tej inwestycji sięgają okresu międzywojennego. Same prace trwały przez ponad 30 lat. Niektórzy twierdzą, że konstrukcja była już na ukończeniu w 2010 roku. Wtedy też, podczas powodzi, odbył się jej pierwszy test. Z powodzeniem uchroniła ona Kraków przed wysoka falą na Wiśle. Dodatkowo, to nie pierwsze otwarcie tej inwestycji. W 2015 roku, przed wyborami parlamentarnymi, przedstawiciele rządu Platformy Obywatelskiej również pojawili się na koronie zapory w Świnnej Porębie ogłaszając oddanie jej do użytku. Infrastruktura nie była jednak dokończona przez co niemożliwe było zalewanie zbiornika. 

Sytuacja powtarza się. Na zaporze pojawiła się premier Beata Szydło wraz z ministrami Adamczykiem i Szyszko. Jednak samorządowcy alarmują, że zbiornik Świnna Poręba nadal nie jest ukończony. Strona rządowa, komentując te doniesienia, stwierdza, że to manipulacja.

– To, co nie udało się w ciągu 30 lat, udało się zrealizować nam przez 2 lata rządów – mówiła szefowa rządu. Jednak należy zaznaczyć, że w ciągu ostatnich dwóch lat przeprowadzono tylko część prac. W połowie 2015 roku, niemal gotowa inwestycja stanęła w miejscu z uwagi na to, że zabrakło środków na zabezpieczenie kilku osuwisk oraz budowę nowej drogi gminnej. W maju 2016 roku sejm uchwalił ustawę o kończeniu budowy zbiornika w Świnnej Porębie. Przewidywała ona przeznaczenie na ten cel 53 mln zł.

Ważne zadanie

– Ten zbiornik jest elementem systemu przeciwpowodziowego całego kraju – stwierdził Jan Szyszko. – Jest on kluczowy dla ochrony województwa małopolskiego przed powodzią – dodał.

Zbiornik Świnna Poręba znajduje się w województwie małopolskim nieopodal Wadowic. Przedsięwzięcie jest ważne przede wszystkim dla regionu. – To jest inwestycja, która ma bronić region przed powodzią – mówi Beata Szydło. – Mam nadzieję, że region Wadowic stanie się atrakcyjny nie tylko dla Polaków, ale również dla zagranicznych turystów – dodaje.

Konstrukcja będzie chroniła przed powodzią dolinę Skawy i Wisły (m.in. Kraków), ale też jego zadaniem będzie zabezpieczać przed skutkami suszy poprzez wyrównanie przepływu wody w rzece. Retencja wód Skawy obniży kulminacyjną falę powodziową w przekroju Krakowa do 40 cm. 

Ogromny projekt

Zbiornik będzie miał pojemność 161 mln m sześc. i maksymalną powierzchnię 1 tys. 35 ha. Maksymalna wysokość zapory wyniesie 54 m, a jej długość 604 m. Koszty budowy zbiornika wyniosły ponad 2 mld zł.

Jak zaznaczył szef MIB – inwestycja dotyczyła także budowy dróg i linii kolejowej. – ¼ kosztów budowy zbiornika to przebudowa linii kolejowej – powiedział Andrzej Adamczyk.

Wykonawcą znacznej części inwestycji jest Skanska. Firma przełożyła ponad 8,5 km linii kolejowej na trasie Stryszów – Zembrzyce, gdyż po napełnieniu zbiornika część trasy Kraków – Zakopane została zalana. Po przełożeniu nastąpił demontaż starej linii kolejowej, w ramach którego wysadzono stary most kolejowy w miejscowości Skawce. Wykonano także 4,7 km nasypów hydrotechnicznych oraz dwa mosty kolejowe (w Dąbrówce i w Zembrzycach koło Suchej Beskidzkiej).

Przy budowie mostów zastosowano innowacyjną technologię – łuki żelbetowe z podwieszonym do nich żelbetowym, sprężonym korytem balastowym. Obiekt M2 nad rzeką Skawą jest obecnie najdłuższym mostem kolejowym w Małopolsce.

Kolejnymi zrealizowanymi przedsięwzięciami są droga ze Stryszowa do Zembrzyc oraz most drogowy, przez który przebiegać będzie ta właśnie droga o wartości ponad 42 mln zł netto. W ramach prac prowadzonych przez Skanska powstało też 3,4 km wałów przeciwpowodziowych wokół miejscowości Zembrzyce. Rozpoczęcie napełniania zbiornika jest planowane jeszcze w tym roku.