KDP szansą na wykorzystanie środków unijnych w nowej perspektywie?

– Dzięki Kolei Dużych Prędkości w krajach rozwiniętych usprawnia się transport pasażerów, a kolej nawiązuje rywalizację międzygałęziową w transporcie. Już 50 lat przed Polską na świecie zaczęto budować autostrady. Poradziliśmy sobie z tym problemem, zbudowaliśmy sieć dróg ekspresowych i autostrad, choć działaliśmy pod presją rozproszonych użytkowników dróg – mówił Grabarczyk przypominając, że w Polsce jest aż 26 mln zarejestrowanych pojazdów silnikowych. – Dlatego w decyzjach politycznych zawsze autostrady wygrywały z koleją. Na szczęście w porę spostrzegliśmy, że kolej to „zielony transport”, który ma przyszłość i też potrzebuje inwestycji – dodał. Jak powiedział, w Europie już w jedenastu krajach działa KDP, budowana jest w trzech kolejnych, a planowana – w następnych dziewięciu, w tym w Polsce.

– Unia Europejska budowę nowych linii KDP traktuje jako kluczowy element polityki transportowej. Przekonuje o tym rozporządzenie Rady Europy z ubiegłego roku, którego opracowanie rozpoczęło się podczas polskiej prezydencji. Mamy ogromny wkład w kształt tego rozporządzenia. Sformułowano w nim nie tylko przyszły kształt sieci TEN-T, ale też postawiono zadania przed poszczególnymi krajami członkowskimi. To Polska wskazała projekt Ygrek – i to z dedykacją do sieci bazowej – przypomniał bymy minister infrastruktury.

– Dzięki pięćdziesięcioletnim doświadczeniom wiadomo, że Kolej Dużych Prędkości jest najbardziej wydajnym systemem transportu w przewozach pasażerskich. Dziś w Unii Europejskiej Kolej Dużych Prędkości to 27% przewozów pasażerskich. Ale to średnia unijna – we Francji udział ten sięga 58%, Hiszpania ma 49%. Hiszpanie skorzystali bowiem ze swojej europejskiej szansy są już liderem jeśli chodzi o długość linii. W krajach, w których rozwija się połączenia KDP, kolej zyskuje pasażerów – przekonywał Grabarczyk.

KDP przyciąga pasażerów na kolej

– Dlaczego my nie mielibyśmy tak postąpić? Spadek przewozów pasażerskich na poziomie 20% rocznie pokazuje, że obecnie kolej nie może dostarczyć usługi konkurencyjnej dla transportu samochodowego. Dziennikarze pytali, kto z nas przyjechał pociągiem na Kongres Kolejowy. Prawie nikt. Ale też czas przejazdu pociągów na linii Warszawa – Łódź jest dużo dłuższy, niż samochodu. Po zakończeniu modernizacji z centrum do centrum będzie można dojechać w nieco ponad godzinę. Wówczas transport kolejowy znów stanie się konkurencyjny – stwierdził Cezary Grabarczyk.

Według Grabarczyka, na dłuższych dystansach kolej konwencjonalna nie będzie już konkurencyjna dla transportu samochodowego. – To stawia wyzwanie przed sektorem kolejowym i decydentami. Restrukturyzacja kolei musi nadążać za tymi wyzwaniami. Na ukończeniu jest studium wykonalności. Jednocześnie budujemy potencjał krajowych firm kolejowych, które mają szansę znaleźć pracę przy realizacji projektu – powiedział Grabarczyk.

– Przykłady Francji i Hiszpanii owszem, pokazują wzrost przewozów pasażerskich dzięki budowie sieci Kolei Dużych Prędkości ale trzeba zwrócić uwagę, że największy sukces zanotowano w Wielkiej Brytanii, gdzie nie ma KDP. Tam liczba pasażerów wzrosła aż o 70% – odparł przewodniczący RBF Adrian Furgalski.

– To argumenty na korzyść KDP. Przecież w Wielkiej Brytanii już planuje się 500 kilometrów linii dużych prędkości – odpierał Cezary Grabarczyk. – Oni również dostrzegli szansę stworzenia nowej jakości na kolei. Jeżeli mamy do wykorzystania dwa razy więcej pieniędzy, niż w poprzedniej perspektywie, to obecne problemy pokazują że bez budowy KDP ich nie wydamy. Budując nowy szlak dużych prędkości nie będziemy rozkopywać istniejących linii, przeganiając z kolei pasażerów – dodał.

– Planowana budowa linii KDP określana jest jako w Wielkiej Brytanii jako bzdura finansowa – odpowiedział mu Furgalski. Według niego, budowa linii Dużych Prędkości pozwoliłaby kolei wykorzystać dwa razy więcej środków unijnych – ale z realizacją tego projektu byłyby związane dwa razy większe problemy.

Bzdura finansowa?

– Kolej Dużych Prędkości to nie jedyne rozwiązanie, które może odciągnąć ludzi od przeciążonych autostrad. Alternatywą są zwiększone nakłady na infrastrukturę i tabor plus wprowadzenie konkurencji na tory. To stoi za sukcesem Wielkiej Brytanii – przekonywał Furgalski.

– Nie możemy zaniechać prac nad linią „Ygrek”. Zobowiązują nas do nich umowy międzynarodowe. Na wniosek rządu do sieci bazowej TEN-T do 2030 roku został wpisany odcinek Warszawa – Łódź – Wrocław/Poznań. Jego efekty to skrócenie czasu podróży najkrótszym szlakiem z Poznania i Wrocławia do Warszawy do półtorej godziny, z Łodzi do Warszawy do 35 minut, a z Łodzi do Wrocławia i Poznania do niecałej godziny. Do tego perspektywa związana z mechanizmem Connecting Europe Facility daje nam szansę zbudowania połączenia z Berlinem i Pragą. Środki na ten cel i przygotowanie studium wykonalności są. Dlatego im szybciej weźmiemy się do pracy, tym lepiej – ripostował obecny minister sprawiedliwości.