Łukasz Malinowski
Dostawcy energii szacują wielkość swojej produkcji oraz poziom pewności, z jaką są w stanie zrealizować owe szacunki, tak aby zaspokajać zapotrzebowanie na energię bez przerw w dostawach. Na podstawie tych szacunków sieć jest w stanie wybrać odpowiednią liczbę tradycyjnych generatorów, potrzebnych do wytworzenia i dostarczenia energii tam, gdzie jest potrzebna. Sieć potrafi tym lepiej zaplanować swoje funkcjonowanie, im precyzyjniejsze i pewniejsze są szacunki. Jednak niepewność, jaką obarczone są odnawialne źródła energii uniemożliwia poszczególnym elektrowniom opartych na OZE opłacalny, bezpośredni udział w sieci energetycznej czy rynku hurtowej sprzedaży energii, ponieważ często nie są w stanie spełnić wyznaczonych celów produkcyjnych.
Dlatego pojawiają się teraz elektrownie wirtualne (VPP) jako sposób na wcielenie DER - elektrowni wykorzystujących OZE - do sieci energetycznej. Powstają w wyniku połączenia większej liczby elektrowni opartych na OZE, umożliwiając im osiągnięcie wielkości i niezawodności dostaw podobnych do elektrowni tradycyjnych.
W toku badań naukowcy z Uniwersytetu w Southampton promowali tworzenie takich "spółdzielczych" VPP (CVPP) za pomocą inteligentnych i wieloagentowych systemów oprogramowania. Konkretnie zaprojektowali mechanizm płatniczy, który zachęca elektrownie produkujące energię z OZE do przyłączenia się do CVPP o dużej wydajności całkowitej.
- Wiele się mówi na temat włączenia dużej liczby małych, odnawialnych źródeł do sieci energetycznej w wydajniejszy i bardziej opłacalny sposób, gdyż obecne taryfy, będące wynagrodzeniem po prostu za produkcję, są kosztowne i nieefektywne. CVPP, które łącznie mają wyższą produkcję ogólną i co najważniejsze są w stanie uśrednić błędy prognozowania, są obiecującym rozwiązaniem, które nie wymaga drogiej, dodatkowej infrastruktury, a jedynie inteligentnych zachęt – tłumaczy dr Valentin Robu z uczelnianej Agents, Interaction and Complexity Research Group.
Inteligentni agenci programistyczni, reprezentujący poszczególne elektrownie korzystające z OZE, są zachęcani - poprzez stosowanie techniki matematycznej o nazwie właściwe zasady punktowania, gdzie zasada punktowania to miara wydajności obiektu, osoby lub maszyny, ustawicznie podejmującej decyzje w warunkach niepewności - do przedkładania precyzyjnych szacunków własnej produkcji energii elektrycznej.
Naukowcy opracowali mechanizm płatniczy oparty na zasadach punktowania, który zachęca CVPP - a za ich pośrednictwem członka systemy elektrowni opartych na OZE - do przedkładania precyzyjnych prognoz. Mają nadzieję, że to wspomoże planowanie dostaw w sieci energetycznej.
- Zasady punktowania o określonych cechach premiowania od dawna są wykorzystywane do projektowania mechanizmów płatniczych, które zachęcają agentów do raportowania własnych prognoz probabilistycznych w sposób zgodny z prawdą i wedle swoich najlepszych możliwości prognostycznych - stwierdza dr Robu. - Pokazujemy, że nasz mechanizm zachęca realne elektrownie do tworzenia CVPP i przewyższa aktualny mechanizm płatniczy przygotowany w odpowiedzi na ten problem.