Czy Polska jest gotowa na AFIR?

Jak informowaliśmy na łamach “Rynku Infrastruktury” w lipcu, Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad ma coraz większy problem z rozstrzyganiem przetargów na dzierżawę Miejsc Obsługi Podróżnych przy powstających drogach szybkiego ruchu. Dzieje się tak dlatego, że w obliczu perspektywy wejścia w życie rozporządzenia AFIR, będącego częścią kontrowersyjnego pakietu Fit for 55, znacząco zwiększyły się koszty inwestycji w tym obszarze. Wobec powyższego GDDKiA poinformowała wówczas, że okres dzierżawy MOP-ów będzie mógł zostać wydłużony z dekady do aż 20 lat, a czynsz będzie pobierany dopiero od dnia uruchomienia stacji paliw. Ponadto już dziś dzierżawcy są zwolnieni z opłat odprowadzanych od przychodu ze sprzedaży paliw alternatywnych. – Systematycznie redukujemy wymagania w zakresie dzierżawy MOP-ów, zwłaszcza komercyjnych, po to, by koszty inwestycyjne nieco zmniejszyć i poprawić rentowność tych miejsc – mówi Michał Borowiec, zastępca dyrektora Departamentu Zarządzania Siecią Dróg GDDKiA.

Celem AFIR jest stymulowanie rozwoju elektromobilności, który dziś hamuje ograniczona dostępność infrastruktury ładowania w wielu obszarach, przez co swobodne poruszanie się elektrycznymi samochodami nie jest możliwe, zwłaszcza w obliczu wciąż relatywnie niskich zasięgów pojazdów elektrycznych w porównaniu z hybrydowymi i spalinowymi. Rzeczone rozporządzenie narzuca zatem wymóg, który zakłada, że na drogach wchodzących w skład transeuropejskiej sieci transportowych do 2025 roku powstaną stacje ładowania pojazdów elektrycznych i hybrydowych typu plug-in o łącznej mocy nie mniej 400 kW co 60 kilometrów, w tym nie mniej niż jeden punkt o mocy 150 kW. Czy Polska jest gotowa na nowe regulacje, które wejdą w życie już w kwietniu przyszłego roku?

Żuchowski: Mamy niecałe pół roku, by wykonać naszą pracę domową

Perspektywom implementacji rozporządzenia AFIR przez GDDKiA i jej partnerów poświęcona była zorganizowana przez państwowego zarządcę infrastruktury drogowej konferencja, w której wzięło udział 120 przedstawicieli administracji rządowej, a także prywatnego biznesu i stowarzyszeń branżowych. Otwierając wydarzenie Tomasz Żuchowski, p.o. Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, akcentował wagę sprawnej współpracy między resortem klimatu i środowiska oraz branży paliw alternatywnych. – Mamy niecałe pół roku, by wykonać naszą pracę domową. Musimy zrobić to na tyle efektywnie, by rozporządzenie nas nie zaskoczyło – powiedział Tomasz Żuchowski.

Sprawa jest niebagatelna, ponieważ drogowa część sieci bazowej i kompleksowej TEN-T w Polsce liczy odpowiednio 3,8 tys. i 3,7 tys. kilometrów. Punkty ładowania będą musiały powstać zarówno w aglomeracjach miejskich, jak i w dużej odległości od takowych, co z pewnością wpłynie na rentowność przedsięwzięć w tym obszarze – pojazdy elektryczne są dziś w Polsce wykorzystywane na skalę większą niż śladowa właściwie tylko w dużych miastach. Z drugiej strony AFIR dopuszcza pewne odstępstwa w zależności od średniego dobowego natężenia ruchu. GDDKiA dysponuje już koncepcją rozmieszczenia stacji ładowania – w ramach bazowej sieci TEN-T wskazano 166 lokalizacji dla pojazdów osobowych oraz tyle samo dla pojazdów ciężarowych w horyzoncie 2030 roku. Ponadto rekomendowano 34 lokalizacje w kontekście tankowania pojazdów wodorem. Skala inwestycji nie pozostanie bez wpływu na sektor dystrybucji energii elektrycznej.

– Minimalna łączna moc wszystkich stacji ładowania dla pojazdów eLDV wzdłuż sieci TEN-T w 2025 roku powinna wynosić ponad 50 MW, natomiast w 2035 r. już ponad 150 MW. Rozmawialiśmy o infrastrukturze innej niż ta, która będzie instalowana na lokalizacjach typu MOP-y bądź lokalizacje położone przy TEN-T. W tym przypadku wyzwania są wielokrotnie wyższe. W 2025 roku, biorąc pod uwagę szacunki rozwoju liczby aut elektrycznych BEV i PHEV, mamy wymóg 412 MW. Na dziś posiadamy ponad 100 MW zainstalowanej mocy. W 2030 roku powinniśmy mieć 1690 MW. Musimy zweryfikować wszystkie wskazane lokalizacje pod kątem faktycznych możliwości przyłączeniowych – zobrazował skalę wyzwań Maciej Mazur, dyrektor zarządzający Polskiego Stowarzyszenia Paliw Alternatywnych.