Jest nowa szefowa GDDKiA. Wykonawcy liczą na zmianę polityki

Ewa Tomala-Borucka obejmuje stanowisko jako pełniąca obowiązki. Nie będzie to zatem odmiana w stosunku do statusu Witeckiego, który p.o. był przez wiele lat (dwukrotnie nie zdał egzaminu na urzędnika służby cywilnej). Tomala-Borucka, jako osoba z doświadczeniem w branży, ma dużą szansę na wygraną w konkursie zapowiedzianym przez wicepremier Bieńkowską.

Spory na 11 mld zł

Lechowi Witeckiemu w środowisku budowlańców przypisuje się odpowiedzialność za zapaść w branży. Wykonawcy podkreślają, że instytucja kierowana przez Witeckiego zamiast dialogu wybierała model konfrontacji i liczą, że nowa szefowa drogowej dyrekcji zasadniczo zmieni politykę GDDKiA. Na razie nie będzie jednak miała łatwo. Spółki budowlane domagają się kar umownych, a także dopłat np. za dodatkowe roboty, które – zdaniem branży – nie były uwzględnione w projektach. Dyrekcja toczy spory z nimi na łączną kwotę ponad 11 mld zł. Więcej niż połowa jest na etapie rozpatrywania przez sądy, druga część czeka na rozstrzygnięcie w GDDKiA.

Drogowcy mają nadzieję, że nowa szefowa będzie dążyła do załagodzenia konfliktów, ale czy będzie skłonna zrobić to kosztem spornych miliardów? Wcześniej kierowała oddziałem GDDKiA w Katowicach, gdzie nadzorowała m.in. budowę mostu na autostradzie A1 w Mszanie. Wobec jego wykonawcy – firmy Alpine Bau – nie miała skrupułów. Firma musiała pożegnać się z kontraktem.

Zmiany w przyszłych umowach

Druga nadzieja wykonawców wiąże się z warunkami kontraktowymi. GDDKiA w ubiegłym roku ogłosiła przetargi za ok. 40 mld zł. Specjaliści podkreślają, że na zmiany nie jest za późno, bo wszystkie – oprócz obwodnicy podwarszawskich Marek, S8 i S19 pod Rzeszowem – są na etapie prekwalifikacji, co oznacza, że spółki budowlane nie zostały jeszcze zaproszone do składania ofert. – Na tym etapie nie można zmienić listy prekwalifikowanych oferentów ani kryteriów przetargowych. Można za to zweryfikować warunki przyszłych umów: zmienić podział ryzyka między inwestora i wykonawcę, wzmocnić rolę inżyniera kontraktu czy stworzyć możliwość powołania komisji rozjemczej, która pozwoli uniknąć wieloletnich spraw w sądach – mówi Jan Styliński, prezes Polskiego Związku Pracodawców Budownictwa.

Stawianie na kryterium jakości

Budowlanka nawołuje do odejścia od rozstrzygania w 90 proc. na podstawie ceny. Zmiana ta w kontraktach wykonawczych jest jednak mało prawdopodobna. Resort infrastruktury przychylnym okiem patrzy za to na wprowadzenie kryteriów jakościowych w kontraktach na usługi projektowe. Celem jest uniknięcie bubli.

– Następczyni Witeckiego będzie nastawiona bardziej probiznesowo, ale w relacjach z branżą nie wyjdzie poza ramy prawa zamówień publicznych – mówi Łukasz Bernatowicz z BCC. Jak tłumaczy ekspert, urzędnicy nadal będą bali się arbitralnie podejmować decyzje korzystne dla wykonawcy – w obawie przed zarzutem korupcji oraz NIK. – Jeśli nie będzie ustawowego nakazu waloryzacji kontraktów, urzędnik będzie się bał sięgać po ten instrument – ocenia ekspert.

Cały artykuł