Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad poinformowała, że do wojewody podkarpackiego wpłynął wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej dla projektu budowy drogi ekspresowej S19 na odcinku Domaradz – Krosno. W ramach inwestycji do końca 2026 roku powstanie 12,5-kilometrowy odcinek w układzie 2x2. Za jej realizację w systemie “projektuj i buduj” odpowiada Mostostal Warszawa.
Budowa ciągu dróg szybkiego ruchu Via Carpatia w Polsce, czyli przede wszystkim drogi ekspresowej S19, w ostatnich latach bardzo przyspieszyła. Dotyczy to również najtrudniejszego odcinka przebiegającego przez obszar województwa podkarpackiego na południe od Rzeszowa. Już wkrótce będzie mogła rozpocząć się realizacja robót budowlanych na odcinku pomiędzy Domaradzem a Krosnem. Wykonawca odcinka, czyli Mostostal Warszawa, złożył do wojewody podkarpackiego wniosek o wydanie decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, czyli tzw. decyzji ZRID.
Decyzja ZRID określi granice terenu, który zostanie zajęty pod budowę drogi. Umożliwi to rozpoczęcie procedury odszkodowawczej za przejęte przez Skarb Państwa nieruchomości. Stosowne postępowanie administracyjne prowadzić będzie wojewoda podkarpacki, który powoła niezależnych biegłych rzeczoznawców majątkowych, odpowiedzialnych za oszacowanie wartości przejmowanych przez państwo nieruchomości prywatnych. Będzie to podstawą do decyzji odszkodowawczych, na mocy których odszkodowanie wypłacać będzie Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad.
Wraz z uzyskaniem decyzji ZRID możliwe będzie wejście wykonawcy na plac budowy i rozpoczęcie realizacji robót budowlanych. GDDKiA przewiduje, że będzie to możliwe już w połowie bieżącego roku. Na trasie głównej 12,5-kilometrowego fragmentu drogi ekspresowej S19 powstanie szereg obiektów inżynieryjnych: aż 7 estakad, 8 obiektów mostowych, 8 wiaduktów drogowych, a także 3 przepusty i 3 przejścia dla zwierząt. Rozpiętość trzech estakad przekroczy 400 metrów, natomiast najdłuższa, przebiegająca nad doliną na filarach o wysokości dochodzącej do 30 metrów, ma mierzyć ok. 700 metrów. W ciągu jezdni dodatkowych powstaną z kolei obiekty dodatkowe. Para Miejsc Obsługi Podróżnych powstanie w miejscowości Zagórze. Na ich części będą mogły powstać stacje paliw i obiekty gastronomiczne, o ile rozstrzygnięty zostanie przetarg na dzierżawę.
Na trasie zaplanowano także zabudowę urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz ochrony środowiska, a także elementów infrastruktury systemu zarządzania ruchem. Wybudowane zostaną również jezdnie dodatkowe do obsługi terenów przyległych, natomiast kolidujące z inwestycją drogi poprzeczne zostaną przebudowane. Realizacja inwestycji jest dużym wyzwaniem technicznym – fragment przebiegać bowiem będzie w terenie wyżynnym, falistym, z licznymi wzniesieniami o stokach spadzistych, poprzecinanymi kotlinami i dolinami rzecznymi. Przewyższenie terenu na tym odcinku wynosi aż 150 metrów. Dużą część obszaru inwestycji stanowią tereny, na których mogą powstawać osuwiska. Trudno tu zresztą o zaskoczenie – Karpaty Zewnętrzne należą do obszarów o złożonej budowie geologicznej.
Droga ekspresowa S19 w województwie podkarpackim będzie miała łącznie ok. 169 kilometrów długości, przecinając cały region w osi północ-południe. Już dziś kierowcy na Podkarpaciu mogą korzystać z liczącego blisko 82 kilometry fragmentu, łączącego węzły Rzeszów Południe i Lasy Janowskie (w rejonie granicy województw lubelskiego i podkarpackiego), który pomiędzy węzłami Rzeszów Południe i Rzeszów Zachód ma wspólny przebieg z autostradą A4. Docelowo w ramach projektu Via Carpatia powstanie spójny ciąg dróg szybkiego ruchu, łączący Kłajpedę na Litwie z Salonikami w Grecji przez Polskę, Słowację, Węgry, Rumunię i Bułgarię.
Jak dotąd Via Carpatia została oddana w całości do użytku jedynie na Węgrzech.