System opłat za drogi w Europie to klęska?

Istnienie wielu różnych systemów poboru opłat w Europie wymaga skutecznych rozwiązań zapewniających ich interoperacyjność. Zaniepokojenie członków Komitetu wywołuje brak widocznych postępów na drodze do osiągnięcia tego celu. Stąd propozycja wniosku do Komisji Europejskiej o podjęcie działań dla wprowadzenia realnie działającego systemu EETS.
Zdaniem głównego autora raportu Jima Higginsa z Europejskiej Partii Ludowej, dotychczasowe funkcjonowanie systemu stanowi niepowodzenie albo klęskę (oryg. failure). Są techniczne możliwości zapewnienia interoperacyjności różnych systemów, ale brakuje politycznej woli by je zastosować.

Rozwiązania powinny opierać się albo na płaceniu za przebyty dystans albo za czas korzystania z infrastruktury (np. winiety), choć z preferencją dla opartych na pokonywanych odległościach jako bardziej sprawiedliwych.

Europosłowie wzywają Komisję do pilnego podjęcia prac nad przesądzeniem jak metoda pobierania opłat jest najbardziej prawdopodobna w dalszej perspektywie, z uwzględnieniem technologii GPS (satelitarnej) która pozwoli zlikwidować fizyczny pobór opłat i związaną z nim infrastrukturę. Ostatecznym celem ma być jednolity system obejmujący całą Unię Europejską.

Zdaniem autora raportu konieczne będzie wprowadzenie europejskiej regulacji wymuszającej interoperacyjność, gdyż sama wielkość pobieranych opłat za korzystanie z dróg nie stwarza wystarczającej zachęty dla producentów systemów lub operatorów pobierających opłaty.

Wprowadzenie takiego systemu jest nie na rękę biznesowi, czerpiącemu dochody z obecnego stanu: dostawcom sprzętu, koncesjonariuszom, wytwórcom urządzeń pokładowych i innego wyposażenia. Higgins porównuje te sytuację do znanych problemów z wysokimi opłatami jakich żądali operatorzy telekomunikacyjni za połączenia w roamingu międzynarodowym. Lata nieudanych negocjacji i prób wpłynięcia na operatorów nic nie dały, a wystarczyła regulacja, która sprawiła, ze ceny wyraźnie spadły.

W przyszłości ma być zachowana zasada, że poszczególne państwa zachowają swobodę w określaniu wysokości opłat i przeznaczenia zebranych w ten sposób kwot, ale Komisja powinna przypomnieć o związanym z pobieraniem opłat zobowiązaniem do podnoszenia jakości sieci transportowych. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy systemem opłat za korzystanie z dróg mają być objęte nowe kategorie pojazdów – samochody osobowe.

Konieczne będzie wprowadzenie ułatwień dla kierowców – np. możliwość płacenia telefonem komórkowym i zmiany w oznakowaniu dróg, informuje z wyprzedzeniem użytkowników, ile będą musieli zapłacić za przejazd dana drogą a także jaka będzie kara, gdy nie wniosą opłaty.