Partner serwisu
Jak wyjaśnił Filip Wojciechowski, wiceprezes PKP Polskich Linii Kolejowych ds. restrukturyzacji, spółka analizowała trzy warianty decyzyjne: łagodny, znaczący i radykalny. Analizie poddano 458 odcinków o łącznej długości 7264 km. Prowadzono ją przez ostatnie pół roku. W celu zminimalizowania efektów cykliczności brano pod uwagę dane z ostatnich 7 lat. Co brano pod uwagę? Jak wskazują przedstawiciele zarządcy infrastruktury, były to: przychody danego odcinka, koszty danego odcinka, wynik finansowy, utracone przychody na całych trasach, ruch pasażerski i towarowy, liczbę mieszkańców zamieszkałych teren wokół danego odcinka, PKB na mieszkańca, bezrobocie, liczbę samochodów, gęstość dróg, siatkę połączeń alternatywnych (w tym czasy przejazdu), ceny połączeń alternatywnych oraz liczbę dużych zakładów pracy i firm produkcyjnych.
Jakie kryteria?
Wśród metod weryfikacji przychodów generowanych przez odcinek wskazywane są: przychody bezpośrednio generowane przez odcinek (podstawą jest alokacja przychodów odcinków na podstawie systemów finansowo-księgowych PKP PLK) oraz przychody na całej sieci generowane przez odcinek (w przypadku relacji zaczynających się bądź kończących na odcinku przyjęto, że przychody te w całości są generowane przez odcinek, a w przypadku relacji "tranzytowych" przez odcinek przyjęto, że odcinek generuje przychody z całej relacji, w przypadku, gdy wzrost kosztu objazdu przekracza 20 proc.). W przypadku kosztów bezpośrednich, metoda weryfikacji zakłada przeanalizowanie kosztów prowadzenia ruchu (zweryfikowane na podstawie danych o zatrudnieniu na poszczególnych posterunkach dostarczonych przez jednostki terenowe PKP PLK) oraz koszty utrzymania i eksploatacji (podstawą jest alokacja kosztów do odcinków w systemie finansowo-księgowym PKP PLK, znaczne rozbieżności kosztów względem średniej wieloletniej weryfikowane są indywidualnie pod względem rzeczowym). Nie uwzględnia to amortyzacji i kosztów ogólnego zarządu.
Ze wspomnianych wariantów działania, PKP PLK wybrały ten łagodny, zakładający czasowe wyłączenie 2 tys. km linii kolejowych na 90 odcinkach. – Uznaliśmy, że taki zakres wyłączeń przyniesie nam największe korzyści finansowe przy najmniejszych z możliwych negatywnych skutkach społecznych – powiedział Filip Wojciechowski. Zapewnił jednocześnie, że w przyszłych latach nie są przewidywane kolejne wyłączenia linii kolejowych. – Docelowo chcielibyśmy utrzymać sieć zarządzaną przez PKP PLK na poziomie ok. 17 tys. km linii – dodał wiceprezes spółki ds. restrukturyzacji.
Odcinki czasowo wyłączane będą podzielone na dwie kategorie. Pierwsza z nich obejmuje definitywnie wyłączone z ruchu w 2014 r. Druga - wstępnie wyłączone z ruchu w 2014 r., do potwierdzenia na bazie popytu od przewoźników. Definitywnie zostanie wyłączonych 910 km linii, a wstępnie - 1090 km. Na liście znalazło się 56 odcinków, na których prowadzony jest wyłącznie ruch pociągów towarowych oraz 34, na których jeżdżą również pociągi pasażerskie.
Wyłączenie nie oznacza likwidacji
Jak zapewnia PKP PLK, żaden z odcinków nie zostanie zlikwidowany, a jedynie czasowo wyłączony z ruchu. Ponadto, w kolejnych latach będzie możliwość powrotu do korzystania z wyłączanych teraz odcinków. – Linie zostaną jedynie czasowo wyłączone z ruchu. Będą one w tym czasie w minimalnym stopniu utrzymywane, żeby nie zostały rozebrane przez zbieraczy złomu. Jeżeli tylko ponownie pojawi się popyt na przewozy na wyłączonych odcinkach, będziemy mogli je przywrócić – tłumaczył Filip Wojciechowski i podał przykład linii kolejowej nr 403 w województwie pomorskim, na którą po 12 latach wyłączenia z ruchu powróciły pociągi i dziś przynosi ona zyski PKP PLK.
Zamknięcie linii ma przynieść spółce wymierne korzyści w już w przyszłym roku. – Szacunkowe oszczędności wynikające z likwidacji tych linii to 60-80 mln zł rocznie, chociaż moim zdaniem będzie to kwota bliższa 80 mln zł. Do 2015 r. restrukturyzacja PKP Polskich Linii Kolejowych ma przynieść 500 mln zł oszczędności. Naszym celem jest zbilansowanie finansów spółki w ciągu najbliższych trzech lat – powiedział Filip Wojciechowski.
Dodał, że utrzymaniem i prowadzeniem ruchu na odcinkach przeznaczonych do wyłączenia z eksploatacji zajmuje się obecnie ok. 500 pracowników spółki. – Będziemy rozmawiali z nimi na temat ich przyszłości. W wielu przypadkach są to bardzo dobrzy fachowcy i będą mogli znaleźć zatrudnienie w innych zakładach spółki. Pozostali zostaną objęci programem dobrowolnych odejść – wyjaśnił.
Pełną listę odcinków po lewej, a także do ściągnięcia tutaj (linie definitywnie wyłączone) i tutaj (wstępnie wyłączone).
Zarządca infrastruktury podkreśla, że propozycje optymalizacji sieci konsultowane są obecnie z władzami województw.
Krótka historia "czasowego wyłączania z ruchu"
25 września 2012 roku "Rynek Kolejowy" jako pierwszy przedstawił wykazy propozycji linii oraz odcinków linii do „zawieszenia” lub likwidacji oraz do „zawieszenia” lub ewentualnego przekazania samorządom. Oba wykazy są dziełem firmy doradczej McKinsey, która opracowywała je dla PKP PLK. Teksty Roberta Wyszyńskiego wraz z dokumentami żródłowymi można znaleźc tutaj (część 1 i część 2).
– Pewien układ sieci został z PLK wynegocjowany i on jest rozwiązaniem dość zrównoważonym. Długość sieci zarządzanej przez PLK wynosiłaby 14-15 tys. km – przyznał na kilka dni przed publikacją tekstu w rozmowie z "Rynkiem Kolejowym" wiceminister Andrzej Massel.
Lista poruszyła wielu samorządowców, społeczników, a nawet lokalnych parlamentarzystów. Protesty spotkało umieszczenie na liście choćby linii kolejowej pomiędzy Suwałkami i Sokółką, linii nr 25 Łódź-Dębica, linii Lublin – Lubartów, której modernizacja kosztowała 40 mln złotych, a poseł Szenjfeld chwalił się uratowaniem linii Mirosław Ujski - Piła Główna. Pytano też o przyszłość innych odcinków, na przykład Oleśnica-Gniezno-Chojnice, linii nr 55 Siedlce - Sokołów Podlaski. O protestach samorządów pisaliśmy również tutaj.
Listę komentowali też eksperci. – Co zrobiliśmy marketingowo, żeby przywrócić te linie do życia? Być może trzeba dać tam stawkę dostępu 1 grosz za km? – pytał były członek zarządu PKP SA Jacek Prześluga. – Trzeba szukać możliwości w zmianie sposobu obliczania stawek dostępu oraz w restrukturyzacji PKP PLK. Jednym z aspektów tej restrukturyzacji jest propozycja wyłączenia z eksploatacji części linii, w ogóle lub rzadko używanych. Każde skrócenie sieci budzi oczywisty opór – mówił Bogusław Kowalski, ekspert Railway Business Forum.
Ostateczna lista linii kolejowych do likwidacji jest krótsza. 14 lutego Zarząd PKP Polskich Linii Kolejowych zatwierdził listę linii kolejowych, które mają zostać wyłączone z eksploatacji w grudniu tego roku. Znalazło się na niej ok. 100 odcinków o łącznej długości ok. 2 tys. kilometrów. Jako pierwszy poinformował o tym "Rynek Infrastruktury". Więcej na ten temat można przeczytać tutaj.
Zapisz się do newslettera:
