Pandemia koronawirusa – co oczywiste – okazała się nie tylko zagrożeniem dla zdrowia i życia ludzi czy stabilności systemów ich ochrony. W niezwykły sposób wpłynęła również na gospodarkę i kondycję wielu firm oraz konsumentów. Komentatorzy porównują ją pod tym względem nawet do działań wojennych. Bez wątpienia europejska gospodarka potrzebuje wobec tego specjalnych narzędzi, dzięki którym możliwy będzie nie tylko powrót na dawne tory, ale także dalszy rozwój. Projektem tego typu jest Europejski Plan Odbudowy. Warto dowiedzieć się na jego temat więcej i rozwiać wątpliwości pojawiające się często w przestrzeni publicznej.
Środki z UE na wsparcie gospodarki
Bez wątpienia od 2004 roku, a więc od daty przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, krajowa gospodarka zyskała potężny bodziec, jakim są środki pochodzące z europejskich funduszy. Dzięki nim udało się zrealizować wiele projektów, w tym również te największe, odnoszące się do kwestii odpowiedniej infrastruktury. Samo przyznawanie środków jest jednak dosyć skomplikowane. Kompleksowe dane na temat pochodzących z Brukseli finansowań zebrał portal
ALEO.com. Zrozumienie zależności okaże się bardzo pomocne zarówno w przypadku przedsiębiorców, jak i konsumentów. Szczególnym rodzajem wspólnotowego wsparcia jest przy tym Europejski Plan Odbudowy.
Fundusz Odbudowy dla gospodarki po kryzysie
Za tym, co w opinii publicznej określa się mianem Europejskiego Planu Odbudowy, stoi specjalnie powołany w tym celu Fundusz Odbudowy (NextGenerationEU). Rozmowy nad jego kształtem były przy tym obiektem sporych kontrowersji i debat, nie tylko w środowisku wewnętrznym, ale również na najwyższych szczeblach europejskich władz. Ostatecznie negocjacje zakończyły się 17 grudnia 2020 roku, a obecnie trwa etap ratyfikowania ustaleń przez parlamenty państw członkowskich. Ponad połowa budżetu ma być przy tym przekazana na wsparcie badań naukowych, transformację klimatyczną i cyfrową oraz budowanie innowacyjnego systemu opieki zdrowotnej, zdolnego do radzenia sobie z kolejnymi zagrożeniami. Poza tym duży udział w Europejskim Planie Odbudowy ma również przeciwdziałanie zmianom klimatycznym (na co ma trafić niemal jedna trzecia środków) oraz wspieranie polityki spójności pomiędzy regionami wchodzącymi w skład wspólnoty.
Europejski Plan Odbudowy: na czym polega?
W wyniku pandemii koronawirusa znacząco ucierpiała przede wszystkim gospodarka europejskich państw. W związku z tym podjęto decyzje o przygotowaniu strategii, która ma stać się impulsem do rozwoju po pandemii i znalezienia nowych perspektyw. Europejski Plan Odbudowy opiewa na niezwykle wysoką łączną kwotę 1,8 bln euro. Bezzwrotne dotacje i preferencyjne pożyczki mają pobudzić życie gospodarcze, jednocześnie stawiając przy tym na rozwiązania przyjazne dla środowiska oraz opracowanie fundamentów, które mają przeciwdziałać przyszłym kryzysom. Co najważniejsze: olbrzymie sumy zasilą zróżnicowane projekty wewnętrzne. Będą wobec tego stanowić dodatkowe – poza standardowymi funduszami – źródło środków, co jest bardzo dobrą informacją nie tylko dla państw członkowskich, ale również podmiotów stanowiących o sile ich gospodarek.
Fundusze dla Polski
Polska – podobnie jak w przypadku innych funduszy europejskich – należy do grona największych beneficjentów środków. Łącznie trafi do nas aż 136,4 mld euro w postaci dotacji oraz 34,2 mld euro przydzielanych w formie pożyczek. Wysokie fundusze (niemal 24 mld euro dotacji i ponad 34 mld pożyczek) mają zostać udzielone z największego funduszu – Instrumentu na rzecz Odbudowy i Zwiększania Odporności. Dzięki nim możliwe będzie realizowanie olbrzymich projektów, w tym przede wszystkim dotyczących transformacji cyfrowej, polityki energetycznej, jakości systemu opieki zdrowotnej i mobilności. Europejski Plan Odbudowy pozwoli także na zainwestowanie wysokich środków w polską gospodarkę, co pozwoli na zwiększenie jej konkurencyjności. Przy tym sposób wydatkowania funduszy będzie w znacznej mierze uzależniony od planów zaprezentowanych przez konkretne państwa, wobec czego będzie można dostosować go do realnych potrzeb.
Krajowy Plan Odbudowy (KPO)
Aby móc skorzystać ze znacznej części funduszy (w przypadku Polski jest to 58 mld euro) konieczne staje się przygotowanie specjalnego dokumentu, pozwalającego na określenie, w jakim celu będą pożytkowane środki. Krajowy Plan Odbudowy został zaakceptowany na posiedzeniu Rady Ministrów 30 kwietnia, a następnie przesłany do Komisji Europejskiej. Poprzedził go natomiast stosunkowo długi etap konsultacji. Następnie KPO ratyfikował sejm, a obecnie przyjąć musi go również senat. To umożliwi uruchomienie transz finansowań pochodzących z kryzysowego budżetu.
Zapisz się do newslettera:
